10 Fatti Interessanti dwar Mauritanja

Fatti mgħaġġla dwar Mauritanja:

• Popolazzjoni: Madwar 4.9 miljun ruħ.
• Kapitali: Nouakchott.
• Lingwa Uffiċjali: Għarbi.
• Lingwi Oħra: Pulaar, Soninke, Wolof, u Franċiż.
• Munita: Ouguiya Mauritanjan (MRU).
• Gvern: Repubblika Iżlamika.
• Reliġjon Ewlenija: Iżlam (l-Iżlam Sunni huwa r-reliġjon tal-istat).
• Ġeografija: Tinsab fil-Majjistral tal-Afrika, imdawra mill-Oċean Atlantiku lejn il-Punent, is-Saħara tal-Punent lejn il-Majjistral-Punent, l-Alġerija lejn il-Majjistral-Lvant, Mali lejn il-Lvant u l-Nofsinhar-Lvant, u s-Senegal lejn in-Nofsinhar-Punent. Il-pajjiż jikkonsisti prinċipalment minn pajsaġġi tad-deżert, peress li fil-biċċa l-kbira jinsab ġo s-Saħara.

Fatt 1: Mauritanja hija prinċipalment deżerti biss

Madwar 90% tal-erja tal-art tagħha taqa’ ġo d-Deżert tas-Saħara, u dan jagħmilha waħda mill-aktar pajjiżi niexfa fid-dinja. Il-partijiet tat-Tramuntana u ċentrali ta’ Mauritanja huma speċjalment deżolati, b’distanzi vasti ta’ għoljiet tar-ramel, pjanuri tal-blat, u veġetazzjoni limitata, karatteristiċi tal-klima Saħarjana.

Fir-reġjuni tan-Nofsinhar, eqreb għax-Xmara tas-Senegal, il-pajsaġġ huwa ftit aktar varjat u jappoġġa xi agrikoltura, iżda d-deżert ikompli jieħu post aktar in-Nofsinhar kull sena minħabba d-deżertifikazzjoni. Din l-isfida ambjentali taffettwa l-komunitajiet lokali, l-annimali domestiċi, u l-produttività agrikola, b’impatti severi fuq is-sigurtà tal-ikel.

Fatt 2: Mauritanja hija l-aħħar pajjiż li pprojbixxa l-iskjavitù

Mauritanja kienet l-aħħar pajjiż li abolixxa formalment l-iskjavitù, u għamlet dan biss fl-1981, u kienet l-aħħar li kkriminalizzatha fl-2007. Minkejja dawn il-bidliet legali, prattiki bħall-iskjavitù għadhom persistenti f’xi żoni, partikolarment fil-forma ta’ servitù ereditarja fejn in-nies mill-grupp etniku Haratin spiss iservu familji aktar sinjurini, speċjalment dawk b’ġilda ħafifa.

L-istimi tan-numru ta’ nies affettwati jvarjaw sinifikattivament, b’xi organizzazzjonijiet jissuġġerixxu li għexieren ta’ eluf għadhom f’kundizzjonijiet ta’ skjavitù de facto f’żoni rurali, għalkemm statistiċi affidabbli huma diffiċli biex jinkisbu minħabba n-natura moħbija tal-prattika.

Fatt 3: Mauritanja storikament kienet parti mir-rotta tal-famużi Dakar Rally

Din it-tiġrija magħrufa ta’ reżistenza fuq toroq tal-barriera, oriġinarjament magħrufa bħala l-Paris-Dakar Rally, bdiet f’Pariġi u qasmet minn diversi pajjiżi Afrikani, fosthom Mauritanja, qabel ma temm f’Dakar, is-Senegal. Il-pajsaġġi vasti u ta’ sfida tad-deżert ta’ Mauritanja għamlulha sezzjoni ewlenija għar-rally, u żiedet stadju uniku u diffiċli għall-avveniment bil-għoljiet vastas tagħha u l-art roġġa u remota.

Madankollu, minħabba tħassib tas-sigurtà, inklużi theddid minn gruppi terroristi fir-reġjun, ir-rotta tar-rally ġiet mibdula fl-2009 lejn l-Amerika t’Isfel u aktar tard lejn l-Għarabja Sawdija, fejn tkompli llum.

Nota: Jekk iżżur il-pajjiż u trid tirrepeti r-rotta tar-rally, iċċekkja qabel jekk għandekx bżonn ta’ Permess Internazzjonali tas-Sewqan f’Mauritanja biex issuq karozza.

Fatt 4: F’Mauritanja, il-faqar u l-malnutrizzjoni huma mifruxa fost parti mill-popolazzjoni

Madwar 28.2% tal-Mauritanjani jgħixu taħt il-linja tal-faqar nazzjonali, b’ħafna f’żoni remoti jiffaċċjaw aċċess limitat għall-ikel, kura tas-saħħa, u infrastruttura bażika. Il-malnutrizzjoni hija partikolarment inkwetanti fost it-tfal, bi madwar 20% tat-tfal taħt il-ħames snin jesperjenzaw stunting (għoli baxx għall-età), sinjal ta’ malnutrizzjoni kronika. Il-fatturi li jikkontribwixxu għal din is-sitwazzjoni jinkludu klima tal-deżert qasja li tillimita l-produzzjoni agrikola, dipendenza ekonomika fuq il-minjieri aktar milli l-produzzjoni tal-ikel, u nixfiet rikorrenti.

Fatt 5: Hawnhekk tinsab l-Għajn tas-Saħara, viżibbli anke mill-ispazju

L-Istruttura Richat hija formazzjoni naturali affaxxinanti f’Mauritanja. Tinsab fid-Deżert tas-Saħara qrib il-belt ta’ Ouadane, din l-istruttura ġeoloġika ċirkolari enormi tifirex madwar 40 kilometru (25 mil). Tixbaħ “għajn” kbira meta tintħares minn fuq, u dan jagħmilha viżibbli mill-ispazju u karatteristika notevoli għall-astronawti. Inizjalment maħsuba li kienet krater ta’ impatt, issa x-xjentisti jemmnu li ġiet iffurmata minħabba żvilupp ġeoloġiku naturali u erożjoni matul miljuni ta’ snin.

Fatt 6: Hija dar għall-akbar midfna tal-vapuri fid-dinja

Mauritanja kienet dar għal waħda mill-akbar midfen tal-vapuri fid-dinja, li tinsab fil-belt tal-port ta’ Nouadhibou. Matul diversi deċennji, mijiet ta’ vapuri ġew abbandonati hemm, u ħolqu “midfna tal-vapuri” vast. Dan seħħ fil-biċċa l-kbira minħabba regolamenti laxxi u sfidi ekonomiċi, peress li s-sidien tal-vapuri sabu li kien aktar faċli u orħos jabbandunaw il-bastimenti tagħhom hawnhekk milli jneħħuhom jew jagħtuhom skop ġdid b’mod tajjeb. Dawn il-vapuri, li jvarjaw minn dgħajjes tas-sajd għal bastimenti tal-merkanzija kbar, saru vista prominenti fil-bajja ta’ Nouadhibou. Għalkemm saru xi sforzi biex tinħolaq iż-żona f’dawn l-aħħar snin, baqajja tal-midfna għadhom viżibbli, u jimmarkaw pajsaġġ mhux normali u tal-biża’ ma’ kosta Mauritanja.

Fatt 7: F’Mauritanja, tista’ żżur bliet antiki fir-rotot tal-kummerċ qodma tal-Afrika

F’Mauritanja, tista’ tesplora bliet antiki li darba kienu punti ewlenin fuq rotot storiċi tal-kummerċ trans-Saħarjan. Notevoli fosthom huma Chinguetti, Ouadane, Tichitt, u Oualata. Dawn il-bliet, imwaqqfa bejn il-11-il u s-16-il seklu, kienu ċentri vibranti tal-kummerċ, l-istudju, u t-tagħlim Iżlamiku. Servew bħala waqfiet kruċjali għall-kummerċjanti li kienu jiċċaqilqu l-oġġetti bħall-melħ, id-deheb, u n-nisġa madwar l-Afrika.

Chinguetti, b’mod partikolari, hija magħrufa għall-libreriji antiki tagħha, li jkollhom manoskretti dwar il-liġi Iżlamika, ix-xjenza, u l-letteratura, u jippreservaw il-wirt intellettwali ta’ dawn in-netwerks bikrin tal-kummerċ. Ħafna minn dawn il-bliet iżommu l-arkitettura medjevali tagħhom, bi strutturi mibnija mill-ġebel u t-tina, u ġew deżinjati bħala Siti tal-Wirt Dinji tal-UNESCO bħala parti mil-lista “Ksour Antiki ta’ Ouadane, Chinguetti, Tichitt, u Oualata”, u jagħtu dehra lejn il-passat għani tar-reġjun.

Fatt 8: Żejt u riservi kbar tal-gass misjubin f’Mauritanja

Mauritanja hija mogħtija b’riżorsi naturali sinifikanti, inklużi riservi kbar taż-żejt u l-gass naturali. Iż-żejt tal-baħar ġie skoprit fil-bidu tas-snin 2000, u wasslu għall-produzzjoni fil-kamp taż-żejt ta’ Chinguetti fl-2006, għalkemm dan il-kamp iffaċċja sfidi b’produzzjoni li qed tonqos maż-żmien. Aktar riċentement, kamp sostanzjali tal-gass naturali tal-baħar ġie skopert fl-2015 fis-sit Greater Tortue Ahmeyim (GTA), li jinsab fil-fruntiera marittima bejn Mauritanja u s-Senegal. Dan il-kamp, wieħed mill-akbar skoperti tal-gass fir-reġjun, għandu stmat ta’ 15-il triljun piedi kubi ta’ riservi tal-gass li jistgħu jinqalgħu.

Fatt 9: Tista’ tara l-itwal ferrovija f’Mauritanja

F’Mauritanja, tista’ tixhed il-famużi Ferrovija Mauritanja, li topera waħda mill-itwal ferroviji fid-dinja. Tiġri sa 2.5 kilometru (1.5 mil), din il-ferrovija tal-merkanzija ġġorr il-ħadid mineral mill-minjieri f’Zouérat għall-port ta’ Nouadhibou fuq il-kosta Atlantika. Il-ferrovija tipikament tikkonsisti f’aktar minn 200 vaggun, mimlijin bil-mineral, u tista’ tiżen daqshekk bħala 20,000 tunnellata.

Din il-ferrovija mhux biss hija għaġeb tal-inġinerija iżda wkoll parti kritika mill-ekonomija ta’ Mauritanja, peress li l-ħadid mineral huwa wieħed mill-esportazzjonijiet ewlenin tal-pajjiż. Il-ferrovija sservi bħala rabta tat-trasport vitali madwar il-pajsaġġ vast tad-deżert u, impressjonantement, xi passiġġieri jirkbu fuq in-naħa ta’ fuq tal-vaguni mimlija bil-mineral għal vjaġġ b’xejn, għalkemm imdeppnes, madwar is-Saħara.

Fatt 10: Mauritanja għandha wieħed mill-aħjar postijiet fid-dinja biex tara l-għasafar

Mauritanja hija dar għal wieħed mill-aħjar postijiet fid-dinja biex tara l-għasafar, partikolarment fil-Park Nazzjonali Banc d’Arguin, sit tal-Wirt Dinji tal-UNESCO. Dan il-park jinsab ma’ kosta l-Atlantiku u huwa ħabitat ewlieni għall-għasafar migratorji, u jagħmlu ġenna għall-entużjasti tal-għasafar.

Il-park huwa famuż għat-tħajjir vast tiegħu, l-ixkafar tar-ramel, u t-tħajjir tal-melħ, li jattraw varjetà wiesgħa ta’ speċi ta’ għasafar, inklużi eluf ta’ għasafar ta’ qiegħ il-baħar migratorji, għasafar tal-ilma, u għasafar tal-baħar. Huwa partikolarment magħruf talli jospita popolazzjonijiet kbar ta’ flamingos, pellkani, u speċi varji ta’ waders u terns. L-ekosistemi diversi tal-park, mill-artijiet imxarrba għall-għoljiet kostali, jipprovdu punti ta’ waqfa kritiċi għall-għasafar li jimigraw ma’ kosta l-Afrika tal-Punent.