10 Fatti Interessanti dwar l-Għarabja Sawdita

Fatti malajr dwar l-Għarabja Sawdita:

• Popolazzjoni: Madwar 35 miljun ruħ.
• Kapitali: Riyadh.
• L-Akbar Belt: Riyadh.
• Lingwa Uffiċjali: Għarbi.
• Munita: Riyal Sawdita (SAR).
• Gvern: Monarkija assoluta unitarja.
• Reliġjon Ewlenija: Islam, prinċipalment Sunni; l-Għarabja Sawdita hija l-post fejn twieled l-Islam u d-dar taż-żewġ bliet l-aktar qaddisin tagħha, Mecca u Medina.
• Ġeografija: Tinsab fil-Lvant tal-Mediterran, imħaddna mill-Ġordan, l-Iraq, u l-Kuwait fit-tramuntana, Qatar, Bahrain, u l-Emirati Għarab Magħquda fil-lvant, Oman fil-xlokk, il-Jemen fin-nofsinhar, u l-Baħar l-Aħmar u l-Golf Għarbi fil-punent u fil-lvant, rispettivament.

Fatt 1: L-Għarabja Sawdita hija l-post fejn twieled l-Islam

L-Għarabja Sawdita hija rikonoxxuta bħala l-post fejn twieled l-Islam, it-tieni l-akbar reliġjon fid-dinja. Hija d-dar taż-żewġ bliet l-aktar qaddisin fl-Islam: Mecca u Medina. Mecca hija fejn twieled il-Profeta Muhammad madwar is-sena 570 WK u fejn irċieva l-ewwel rivelazzjonijiet li kienu se jiffurmaw il-Quran. Kull sena, miljuni ta’ Musulmani minn madwar id-dinja jivvjaġġaw lejn Mecca biex jagħmlu l-pellegrinaġġ tal-Hajj, wieħed mill-Ħames Pilastri tal-Islam.

Medina, belt oħra sagra, hija fejn Muhammad stabbilixxa l-ewwel komunità Musulmana wara l-emigrazzjoni tiegħu minn Mecca, magħrufa bħala l-Hijra, u fejn eventwalment ġie midfun. Dawn il-bliet huma ċentrali għall-istorja Islamika u jibqgħu għandhom rwol vitali fil-ħajja spiritwali tal-Musulmani madwar id-dinja.

Fatt 2: L-Għarabja Sawdita għandha ħafna ramel, iżda mhux adattat għall-kostruzzjoni

L-Għarabja Sawdita hija magħrufa għad-deżerti vasti tagħha, bħar-Rub’ al Khali, jew Empty Quarter, li huwa l-akbar deżert ta’ ramel kontinwu fid-dinja. Madankollu, minkejja l-abbondanza ta’ ramel, ħafna minnu huwa attwalment mhux adattat għal skopijiet ta’ kostruzzjoni.

Il-ħbub fini tar-ramel tad-deżert, iffurmati mill-erożjoni tar-riħ, huma wisq lixxijiet u tondi biex jorbtu b’mod effettiv maċ-ċiment fil-konkrit. Dan in-nuqqas ta’ qbid jagħmilha diffiċli biex tintuża għall-bini ta’ strutturi qawwija u stabbli. Minflok, proġetti ta’ kostruzzjoni fl-Għarabja Sawdita tipikament jiddependu fuq ramel minn imgiebah tax-xmajjar jew żoni kostali, li għandu ħbub aktar grossa u angulari li jaqblu aħjar għall-ħtiġijiet tal-kostruzzjoni. Bħala riżultat, anke f’pajjiż għani bid-deżert bħall-Għarabja Sawdita, ramel adattat għall-kostruzzjoni ħafna drabi jrid jiġi minn postijiet oħra.

Fatt 3: In-nisa ġew ippermessi jsuqu s-sigħat tas-sena l-oħra biss

Dan il-bidla storika seħħet f’Ġunju 2018, meta l-gvern Sawdita uffiċjalment neħħa l-projbizzjoni ta’ għexieren ta’ snin fuq is-sewwieqa nisa.

Qabel dan, l-Għarabja Sawdita kienet l-uniku pajjiż fid-dinja fejn in-nisa ma kinux ippermessi jsuqu. Id-deċiżjoni li tippermetti lin-nisa jsuqu kienet parti mill-inizjattiva aktar wiesgħa Vision 2030 tal-Prinċep tal-Kuruna Mohammed bin Salman, immirata lejn il-modernizzazzjoni tal-pajjiż u d-diversifikazzjoni tal-ekonomija tiegħu. Il-mossa ġiet ċċelebrata kemm fil-pajjiż kif ukoll internazzjonalment, peress li rappreżentat pass lejn ugwaljanza akbar bejn is-sessi u indipendenza akbar għan-nisa fis-soċjetà Sawdita.

Sa minn meta ġiet mneħħija l-projbizzjoni, ħafna nisa kisbu l-liċenzji tas-sewqan tagħhom, u kisbu l-libertà li jsuqu lilhom infushom għax-xogħol, l-iskola, u attivitajiet ta’ kuljum oħra, li kellu impatt profond fuq il-mobilità u l-parteċipazzjoni ekonomika tagħhom.

Nota: Jekk qed tippjana żżur il-pajjiż, iċċekkja jekk għandekx bżonn ta’ Permess Internazzjonali tas-Sewqan fl-Għarabja Sawdita għall-kiri u s-sewqan.

Fatt 4: L-Għarabja Sawdita hija l-akbar pajjiż mingħajr sistema ta’ xmajjar

Minkejja d-daqs vast tagħha, li tkopri madwar 2.15 miljun kilometru kwadru (830,000 mil kwadru), il-pajjiż m’għandux xmajjar permanenti jew korpi ta’ ilma ħelu naturali. Dan in-nuqqas ta’ xmajjar huwa dovut għall-klima predominantement arida u tad-deżert, li ma sostni l-ħsir kontinwu ta’ ilma li jifforma xmajjar.

Minflok, l-Għarabja Sawdita tiddependi ħafna fuq sorsi oħra għall-ħtiġijiet tal-ilma tagħha, inkluż akwiferi ta’ taħt l-art, desalinazzjoni tal-ilma tal-baħar, u, f’xi reġjuni, wadis staġjonali—imgiebah tax-xmajjar niexfa li jistgħu jimtlew temporanjament bl-ilma waqt xita rari. In-nuqqas ta’ sistema ta’ xmajjar influwenza b’mod sinifikanti l-istrateġiji tal-ġestjoni tal-ilma tal-pajjiż, u jagħmel il-konservazzjoni tal-ilma u l-użu effiċjenti kritiku għas-sostenn tal-popolazzjoni u l-iżvilupp tiegħu.

Fatt 5: Iż-żejt huwa l-ispina dorsali tal-ekonomija Sawdita

Is-skoperta ta’ riżervi vasti ta’ żejt fl-1930s trasformat il-pajjiż minn renju ta’ deżert prinċipalment għal wieħed mill-aktar produtturi u esportaturi ewlenin ta’ żejt fid-dinja.

L-Għarabja Sawdita hija d-dar ta’ madwar 17% mir-riżervi provati tal-pitrolju fid-dinja, u d-dħul miż-żejt jagħmel parti sinifikanti mill-GDP tal-pajjiż—spiss madwar 50% jew aktar. Il-kumpanija nazzjonali taż-żejt, Saudi Aramco, mhix biss l-akbar produttriċi ta’ żejt fid-dinja iżda wkoll waħda mill-kumpaniji l-aktar ta’ valur fid-dinja kollha.

Din id-dipendenza fuq iż-żejt iffurmat il-politiki ekonomiċi tal-Għarabja Sawdita, ir-relazzjonijiet internazzjonali, u l-istrateġiji ta’ żvilupp għal għexieren ta’ snin. Madankollu, billi tirrikonoxxi l-volatilità tas-swieq taż-żejt u l-ħtieġa għad-diversifikazzjoni ekonomika, il-gvern Sawdita nieda Vision 2030, pjan ambizzjuż biex inaqqas id-dipendenza tal-pajjiż fuq iż-żejt, jespandi setturi oħra bħat-turiżmu u t-teknoloġija, u joħloq ekonomija aktar sostenibbli għall-futur.

Fatt 6: Ir-reliġjon hija parti importanti mill-ħajja fl-Għarabja Sawdita

Fl-Għarabja Sawdita, il-Musulmani biss huma permessi jidħlu fil-belt qaddisa ta’ Mecca, fejn miljuni ta’ Musulmani minn madwar id-dinja jiġbru kull sena għall-pellegrinaġġ tal-Hajj, pilastru ċentrali tal-prattika Islamika.

Barra minn hekk, il-liġijiet taċ-ċittadinanza tal-Għarabja Sawdita jirriflettu l-identità Islamika qawwija tagħha. Mhux Musulmani m’humiex eliġibbli għaċ-ċittadinanza. Din l-esklusività reliġjuża tenfasizza l-importanza tal-Islam fil-formazzjoni tal-identità u l-politiki tan-nazzjoni, li tinfluwenza kollox mill-qafas legali għall-normi soċjali.

Fatt 7: L-Għarabja Sawdita għandha 4 siti ta’ Wirt Dinji tal-UNESCO

Wieħed mill-aktar siti notevoli huwa Al-Hijr (Madain Salih), l-ewwel sit ta’ Wirt Dinji fl-Għarabja Sawdita, rikonoxxut fl-2008. Din il-belt antika darba kienet ċentru ta’ kummerċ ewlieni tar-Renju Nabatean u fiha oqbra maqtugħa mill-blat u faċċati intrikati nqalgħin f’blajjiet tal-ġebel tal-konkrit.

Sit ieħor sinifikanti huwa d-Distrett At-Turaif f’ad-Dir’iyah, is-sede oriġinali tal-familja rjali Sawdita u l-post fejn twielet l-istat Sawdita. Jinsab ħdejn Riyadh, huwa magħruf għall-arkitettura distintiva Najdi tiegħu u kellu rwol kruċjali fl-istorja tal-Peniżola Għarbija.

Jeddah Storika, il-Bieb għal Mecca, huwa sit ieħor elenkat mill-UNESCO, rikonoxxut għat-taħlita unika ta’ stili arkitetturali u l-importanza storika tiegħu bħala belt tal-port ewlenija fuq il-Baħar l-Aħmar, li sservi bħala l-bieb għall-pellegrini Musulmani li jivvjaġġaw lejn Mecca.

Fl-aħħar, l-Arti tal-Blat fir-Reġjun ta’ Hail tinkludi nqux antiki u petroglifi li jmorru lura eluf ta’ snin, u joffru għarfien dwar il-ħajja u t-twemmin tal-ewwel abitanti tal-Peniżola Għarbija.

Fatt 8: Fl-Għarabja Sawdita, bdiet il-kostruzzjoni tal-ogħla bini

Fl-Għarabja Sawdita, il-kostruzzjoni ta’ dak li huwa ppjanat li jkun l-ogħla bini fid-dinja, it-Torri ta’ Jeddah (qabel magħrufa bħala t-Torri tar-Renju), hija proġett ambizzjuż li ġibed attenzjoni sinifikanti. Bil-għoli mistenni ta’ aktar minn 1,000 metru (madwar 3,280 piedi), it-Torri ta’ Jeddah se taqbeż l-ogħla bini attwali, il-Burj Khalifa f’Dubai.

Aspett notevoli ta’ dan il-proġett huwa li qed jiġi mibni mis-Saudi Binladin Group, ditta ta’ kostruzzjoni kbira li tappartjeni għall-familja ta’ Osama bin Laden. Minkejja l-konnessjoni infami, il-familja Binladin ilha waħda mill-aktar familji tan-negozju prominenti fl-Għarabja Sawdita, involuta fil-fond f’ħafna mill-akbar proġetti ta’ kostruzzjoni tal-pajjiż.

Fatt 9: L-Għarabja Sawdita vvanta l-akbar suq tal-ġmiel fid-dinja

Il-ġmiel kienu integrali għall-ħajja Għarbija għal sekli, u servew bħala trasport essenzjali u sħab fid-deżert.

Lil hinn mir-rwoli tradizzjonali tagħhom, il-ġmiel ikomplu għandhom parti vitali fil-ħajja Sawdita llum. Is-swieq tal-ġmiel huma ċentri vibranti ta’ kummerċ, fejn dawn l-annimali jinxtraw u jinbiegħu għal skopijiet li jvarjaw minn tiġrija għall-irziezz. Barra minn hekk, il-laħam tal-ġmiel huwa ikel tradizzjonali fl-Għarabja Sawdita, li jingħata gost għat-togħma unika u l-valur kulturali tiegħu. Spiss jiġi ppreparat f’platti varji, partikolarment waqt okkażjonijiet speċjali u festi, u jkompli t-tradizzjoni kulinarja twila tal-pajjiż.

Fatt 10: Fossili ta’ faqqiegħ ġganti misjuba fl-Għarabja Sawdita

Fl-Għarabja Sawdita, ġew magħmula skoperti faxxinanti ta’ fossili, inkluż il-fdalijiet ta’ faqqiegħ ġganti. Dawn il-fossili, misjuba fil-formazzjonijiet tal-blat sedimentarju tal-pajjiż, imorru lura madwar 480 miljun sena, matul il-perjodu tard Kambjan.

Is-skoperta ta’ dawn il-fungi antiki tipprovdi għarfien ta’ valur dwar il-forom tal-ħajja bikrija li eżistew ħafna qabel id-dinosawri. Id-daqs u l-istruttura ta’ dawn il-faqqiegħ ġganti jindikaw ekosistema vastament differenti meta mqabbla mad-dinja tal-lum, li tissuġġerixxi firxa aktar diversa ta’ ħajja preistorika.