Fatti mgħaġġla dwar is-Suriname:
- Popolazzjoni: Madwar 620,000 ruħ.
- Kapital: Paramaribo.
- Lingwa Uffiċjali: Olandiż.
- Munita: Dollaru Surinamiż (SRD).
- Gvern: Repubblika parlamentari unitarja.
- Reliġjon Ewlenija: Kristjaneżmu, Induiżmu, u Islam.
- Ġeografija: Jinsab fil-kosta tat-tramuntana tal-Amerka t’Isfel, is-Suriname huwa magħruf għall-foresti tropikali dens tiegħu u l-ħajja selvaġġa diversa, li jkopri żona ta’ madwar 163,820 kilometru kwadru.
Fattu 1: Is-Suriname huwa wieħed mill-aktar pajjiżi bil-foresti
Is-Suriname jispikka bħala wieħed mill-aktar pajjiżi densament mgħammra bil-foresti, bi ġungla estensiva li tkopri madwar 80% tat-territorju tiegħu. Dan jammonta għal madwar 14.8 miljun ettaru (36.6 miljun akru) ta’ foresti tropikali lussurianti, u jagħmel lis-Suriname komponent vitali mill-bijodiversità tal-baċin tal-Amazon.

Fattu 2: Is-Suriname kien kolоnja Olandiża qabel
Is-Suriname kien kolоnja Olandiża magħrufa bħala Gujana Olandiża. Il-kolonizzazzjoni Olandiża bdiet fis-seklu 17, bl-istabbiliment ta’ piantaġġuni għall-produzzjoni ta’ qasab iz-zokkor, kafè, u kakaw, bl-użu ta’ xogħol ta’ skjavi mill-Afrika u mill-popolazzjoni indiġena.
Bħala riżultat tal-kolonizzazzjoni Olandiża, l-Olandiż sar il-lingwa uffiċjali tas-Suriname. Illum, is-Suriname jibqa’ l-uniku pajjiż fl-Amerki fejn l-Olandiż jitkellem bħala lingwa uffiċjali, flimkien ma’ Sranan Tongo, Hindustani, u lingwi oħra li jirriflettu l-kompożizzjoni etnika diversa tiegħu.
Is-Suriname kiseb l-indipendenza mill-Olanda fil-25 ta’ Novembru, 1975, u minn dakinhar żviluppa f’soċjetà multikulturali, ikkaratterizzata mill-ħlita rikka ta’ lingwi, kulturi, u tradizzjonijiet ifformati mill-istorja kolоnjali tiegħu.
Fattu 3: Iċ-ċentru storiku tal-kapital tas-Suriname huwa sit UNESCO
Madwar nofs ir-residenti tas-Suriname jgħixu fil-belt kapitali. Paramaribo, hija rikonoxxuta bħala Sit tal-Wirt Dinji tal-UNESCO. Din id-deżinjazzjoni tirrikonoxxi l-valur universali kbir tal-belt minħabba l-arkitettura kolоnjali u t-tqassim urban preservati tajjeb, li jirriflettu l-influwenzi kulturali diversi li ffurmaw l-istorja tas-Suriname.
Iċ-ċentru storiku ta’ Paramaribo jinkludi taħlita unika ta’ stili arkitettoniċi Olandiżi, Brittaniċi, Franċiżi, u indiġeni, li juri l-wirt kulturali rikk tiegħu u jservi bħala xhieda tal-passat kolоnjali tiegħu. Iż-żona hija kkaratterizzata minn toroq pitтoresk miżjuna b’binjiet kolоnjali tal-injam, postijiet storiċi, u swieq vibranti, li joffru lill-viżitaturi ħarsa lejn l-istorja faxxinanti u l-identità multikulturali tas-Suriname.

Fattu 4: Is-Suriname għandu popolazzjoni etnika u reliġjuża diversa
Il-kompożizzjoni demografika tal-pajjiż tinkludi nies ta’ dixxendenza Indiġena, Afrikana, Indjana, Ġavaniża, Ċiniża, Ewropea, u ta’ razez imħallta, li jikkontribwixxu għas-soċjetà vibranti u multikulturali tiegħu.
Din id-diversità hija wkoll riflessa fil-pajsaġġ reliġjuż tas-Suriname, b’aderenti ta’ fedijiet varji li jeżistu f’armonija. Il-Kristjaneżmu, l-Induiżmu, l-Islam, u s-sistemi ta’ twemmin indiġeni huma fost ir-reliġjonijiet ewlenin li jiġu prattikati fis-Suriname, kull waħda tilgħab rwol sinifikanti fil-formazzjoni tat-tradizzjonijiet kulturali, il-festivals, u n-normi soċjali tal-pajjiż.
Id-diversità etnika u reliġjuża tas-Suriname tiġi ċċelebrata permezz ta’ festivals kulturali, tradizzjonijiet kulinari, u ċerimonji reliġjużi, li jrawmu sens ta’ unità u rispett reċiproku fost l-abitanti tiegħu.
Fattu 5: Is-Suriname għandu waħda mill-akbar riżervi naturali
Is-Suriname huwa dar ta’ waħda mill-akbar riżervi naturali fid-dinja, ir-Riżerva Naturali Ċentrali tas-Suriname, li hija rikonoxxuta bħala Sit tal-Wirt Dinji tal-UNESCO. Din iż-żona protetta vasta tkopri madwar 1.6 miljun ettaru (madwar 4 miljuni akru) ta’ foresta tropikali pristina, li tirrappreżenta madwar 12% taż-żona totali tal-art tas-Suriname.
Ir-Riżerva Naturali Ċentrali tas-Suriname tinkludi ekosistemi diversi, inklużi foresti tropikali baxxi, foresti muntanjużi, savannas, u artijiet imxarrba, li jospitaw rikezza mingħajr paragun ta’ speċijiet ta’ pjanti u annimali. Ir-riżerva sservi bħala ħabitat vitali għal numru ta’ speċijiet endemiċi u fil-periklu, inklużi jaguars, qawwtijiet kbar, ergħajn harpy, u speċijiet varji ta’ xadini, għasafar, u rettili.

Fattu 6: Minħabba d-diversità reliġjuża, is-Suriname jospita varjetà ta’ festivals
B’aderenti tal-Kristjaneżmu, l-Induiżmu, l-Islam, reliġjonijiet indiġeni, u fedijiet oħra li jeżistu f’armonija, il-pajjiż jospita firxa rikka ta’ festivals reliġjużi u kulturali matul is-sena.
Festivals Kristjani bħal il-Milied, l-Għid, u l-Għid tal-Ispirtu Mqaddas jiġu ċċelebrati ħafna, spiss akkumpanjati minn rituali tradizzjonali, mużika, u festi. Festivals Hindu bħal Diwali (Festival tad-Dwal), Phagwah (Holi), u Divali (Diwali) huma avvenimenti sinifikanti, immarkati minn proċessjonijiet ikkuluriti, wirjiet, u d-dawl ta’ diyas (lampi taż-żejt). Bl-istess mod, festivals Islamiċi bħal Eid al-Fitr u Eid al-Adha jiġu osservati bit-talb, festi, u atti ta’ karità.
Il-komunitajiet indiġeni wkoll jikkummemoraw il-wirt kulturali tagħhom permezz ta’ festivals li jonoraw in-natura, l-antenati, u l-kostumi tradizzjonali. Dawn iċ-ċelebrazzjonijiet spiss jinkludu rituali, żfin, u ċerimonji li jgħaqqdu lill-parteċipanti mal-għeruq kulturali tagħhom u jrawmu sens ta’ appartenenza.
Fattu 7: Is-Suriname għandu cinema waħda biss
L-unika cinema tas-Suriname, TBL Cinemas, fetħet il-bibien tagħha f’Paramaribo, il-belt kapitali, fl-2014. L-istabbiliment ta’ din il-cinema kien marka sinifikanti fl-industrija tal-intratteniment tas-Suriname, li pprovdiet post modern għall-werja ta’ films u avvenimenti kulturali.
Il-preżenza ta’ cinema waħda biss fis-Suriname tista’ tiġi attribwita għal fatturi varji, inklużi l-popolazzjoni relattivament żgħira tal-pajjiż u d-domanda limitata tas-suq għall-intratteniment taċ-ċinema. Barra minn hekk, konsiderazzjonijiet ekonomiċi u sfidi loġistiċi jistgħu jkunu influwenzaw il-proċess tat-teħid ta’ deċiżjonijiet għall-ftuħ ta’ ċinemas addizzjonali.
Fattu 8: Is-Suriname għandu ġeneri tiegħu stess ta’ mużika u żfin
Wieħed mill-aktar ġeneri mużikali magħrufa tas-Suriname huwa Kaseko, stil ħajji u ritmiku li jgħaqqad influwenzi Afrikani, Ewropej, u indiġeni. Joriġina mill-komunità Afro-Surinamiża, Kaseko jinkludi beats infettivi, vokali ta’ sejħa u tweġiba, u fużjoni ta’ strumenti tradizzjonali u moderni bħal drums, saxophones, u gitarri. Dan il-ġeneru spiss jiġi akkumpanjat minn rutins ta’ żfin enerġetiċi li jiċċelebraw l-ispirtu tal-komunità u l-kburija kulturali.
Ġeneru ieħor distintiv tal-mużika fis-Suriname huwa Kawina, li joriġina mill-komunitajiet Creole Maroon. Ikkaratterizzat mir-ritmi pulsanti u l-melodiji ipnotiċi tiegħu, Kawina jinkorpora elementi tal-mużika tradizzjonali Afrikana, inklużi drums u chanting. Spiss jiġi ppreżentat matul ċerimonji kulturali u ċelebrazzjonijiet, il-mużika u ż-żfin Kawina jservu bħala mezz għall-preservazzjoni tal-wirt Maroon u l-espressjoni tas-solidarjetà fost il-membri tal-komunità.
Is-Suriname huwa wkoll dar ta’ xena mużikali Hindustani vibranti, influwenzata mill-popolazzjoni tal-Lvant Indjan tal-pajjiż. Bhaitak Gana u Baithak Gana huma stili mużikali Hindustani popolari li jinkludu vokali melodjużi, akkumpanjati minn strumenti harmonium u tabla. Dawn il-ġeneri spiss jiġu ppreżentati f’laqgħat reliġjużi, tieġ, u avvenimenti soċjali, li jirriflettu t-tradizzjonijiet kulturali tal-komunità Indo-Surinamiża tas-Suriname.
Fattu 9: Is-Suriname huwa l-uniku pajjiż Amerikan bit-traffiku tax-xellug
Is-Suriname huwa l-uniku pajjiż fl-Amerki fejn jiġi osservat it-traffiku tax-xellug. Dan ifisser li l-vetturi jsuqu fuq in-naħa tax-xellug tat-triq, bil-vetturi bil-gwida tal-lemin li jkunu n-norma. L-oriġinijiet storiċi ta’ dan is-sistema tat-traffiku jistgħu jiġu traċċati lura għall-passat kolоnjali tas-Suriname taħt is-saltna Olandiża. Filwaqt li l-Olanda, il-poter kolоnjali preċedenti tas-Suriname, bidlet għat-traffiku tal-lemin fl-1906, is-Suriname x’aktarx irid il-tradizzjoni tat-traffiku tax-xellug mill-passat kolоnjali tiegħu. Minkejja li huwa eccentriku fir-reġjun, is-Suriname adatta b’suċċess għat-traffiku tax-xellug, b’sinjali tat-toroq, regolamenti tat-traffiku, u infrastruttura ddisinjati skont dan.
Nota: Jekk qed tippjana li żżur il-pajjiż, iċċekkja jekk għandekx bżonn ta’ Liċenzja tas-Sewqan Internazzjonali fis-Suriname biex issuq.

Fattu 10: Fis-Suriname, l-estrar tad-deheb storjament kien parti importanti mill-ekonomija
Fis-Suriname, l-estrar tad-deheb kellu rwol sinifikanti fil-formazzjoni tal-ekonomija matul l-istorja tiegħu. Bid-depożiti rikki ta’ deheb mifruxa madwar it-terren divers tal-pajjiż, l-estrar kien attività ekonomika vitali, li kkontribwiet għal opportunitajiet ta’ impjieg u ġenerazzjoni ta’ dħul. L-attrazzjoni tad-deheb ġibdet estratturi minn partijiet varji tad-dinja, li wasslet għall-istabbiliment ta’ numru ta’ operazzjonijiet tal-estrar u komunitajiet. Madankollu, l-industrija ġġib ukoll sfidi ambjentali u soċjali, inklużi deforestazzjoni, tniġġis, u kunflitti dwar drittijiet tal-art.

Published April 06, 2024 • 10m to read