Brze činjenice o Saudijskoj Arabiji:
- Stanovništvo: Približno 35 miliona ljudi.
- Glavni grad: Rijad.
- Najveći grad: Rijad.
- Zvanični jezik: Arapski.
- Valuta: Saudijski rijal (SAR).
- Vlada: Unitarna apsolutna monarhija.
- Glavna religija: Islam, pretežno sunitski; Saudijska Arabija je rodno mesto islama i dom njegovih dva najsvetija grada, Meke i Medine.
- Geografija: Nalazi se na Bliskom istoku, graniči sa Jordanom, Irakom i Kuvajtom na severu, Katarom, Bahreinom i Ujedinjenim Arapskim Emiratima na istoku, Omanom na jugoistoku, Jemenom na jugu, i Crvenim morem i Arapskim zalivom na zapadu i istoku.
Činjenica 1: Saudijska Arabija je rodno mesto islama
Saudijska Arabija je prepoznata kao rodno mesto islama, druge najveće religije na svetu. Dom je dva najsvetija grada u islamu: Meke i Medine. Meka je mesto gde je rođen prorok Muhamed oko 570. godine nove ere i gde je primio prva otkrovenja koja će formirati Kuran. Svake godine, milioni muslimana iz celog sveta putuju u Meku da izvrše hadž, hodočašće koje je jedan od Pet stubova islama.
Medina, još jedan sveti grad, je mesto gde je Muhamed osnovao prvu muslimansku zajednicu nakon svoje migracije iz Meke, poznate kao hidžra, i gde je na kraju sahranjen. Ovi gradovi su centralni za islamsku istoriju i nastavljaju da igraju vitalnu ulogu u duhovnim životima muslimana širom sveta.
Činjenica 2: Saudijska Arabija ima dosta peska, ali nije pogodan za gradnju
Saudijska Arabija je poznata po svojim ogromnim pustinjama, kao što je Rub’ al Khali, ili Prazna četvrt, koja je najveća kontinuirana peškovita pustinja na svetu. Međutim, uprkos obilju peska, većina ga zapravo nije pogodna za građevinske svrhe.
Fina zrnca pustinjskog peska, oblikovana vetrovskom erozijom, su previše glatka i zaobljena da bi se efikasno vezala sa cementom u betonu. Ovaj nedostatak prionjivosti čini ga izazovnim za korišćenje u izgradnji jakih, stabilnih struktura. Umesto toga, građevinski projekti u Saudijskoj Arabiji obično se oslanjaju na pesak iz rečnih korita ili obalnih oblasti, koji ima grublja, uglastija zrnca koja bolje odgovaraju građevinskim potrebama. Kao rezultat, čak i u zemlji bogatoj pustinjama kao što je Saudijska Arabija, pogodan građevinski pesak često mora biti nabavljen iz drugih mesta.
Činjenica 3: Ženama je tek nedavno dozvoljeno da voze
Ova prelomna promena dogodila se u junu 2018. godine, kada je saudijska vlada zvanično ukinula decenijsku zabranu ženskog voženja.
Pre toga, Saudijska Arabija je bila jedina zemlja na svetu gde ženama nije bilo dozvoljeno da voze. Odluka da se ženama dozvoli vožnja bila je deo šire inicijative Vizija 2030 prestolonaslednika Mohameda bin Salmana, usmerene na modernizaciju zemlje i diverzifikaciju njene ekonomije. Potez je široko slavio i u zemlji i na međunarodnom planu, jer je predstavljao korak ka većoj rodnoj ravnopravnosti i povećanoj nezavisnosti žena u saudijskom društvu.
Od ukidanja zabrane, mnoge žene su dobile vozačke dozvole, stekavši slobodu da se same voze na posao, u školu i na druge dnevne aktivnosti, što je imalo dubok uticaj na njihovu mobilnost i ekonomsko učešće.
Napomena: Ako planirate da posetite zemlju, proverite da li vam je potrebna Međunarodna vozačka dozvola u Saudijskoj Arabiji za iznajmljivanje i vožnju.
Činjenica 4: Saudijska Arabija je najveća zemlja bez rečnog sistema
Uprkos svojoj ogromnoj veličini, koja pokriva približno 2,15 miliona kvadratnih kilometara (830.000 kvadratnih milja), zemlja nema stalne reke ili prirodna slatkovodna tela. Ovaj nedostatak reka posledica je pretežno sušne i pustinjske klime, koja ne podržava kontinuiran tok vode koji formira reke.
Umesto toga, Saudijska Arabija se u velikoj meri oslanja na druge izvore za svoje potrebe za vodom, uključujući podzemne vodonosnike, desalinizaciju morske vode i, u nekim regionima, sezonske vadije—suha rečna korita koja se mogu privremeno napuniti vodom tokom retkih kiša. Odsustvo rečnog sistema značajno je uticalo na strategije upravljanja vodom u zemlji, čineći očuvanje vode i efikasno korišćenje kritičnim za održavanje stanovništva i razvoja.
Činjenica 5: Nafta je kičma saudijske ekonomije
Otkrivanje ogromnih naftnih rezervi u 1930-im transformisalo je zemlju iz uglavnom pustinjskog kraljevstva u jednog od vodećih svetskih proizvođača i izvoznika nafte.
Saudijska Arabija je dom približno 17% svetskih dokazanih rezervi nafte, a naftni prihodi čine značajan deo BDP-a zemlje—često oko 50% ili više. Nacionalna naftna kompanija, Saudi Aramco, nije samo najveći svetski proizvođač nafte već i jedna od najvrednijih kompanija globalno.
Ovo oslanjanje na naftu oblikovalo je ekonomske politike Saudijske Arabije, međunarodne odnose i razvojne strategije decenijama. Međutim, prepoznajući volatilnost naftnih tržišta i potrebu za ekonomskom diverzifikacijom, saudijska vlada je pokrenula Viziju 2030, ambiciozan plan za smanjenje zavisnosti zemlje od nafte, proširenje drugih sektora kao što su turizam i tehnologija, i stvaranje održivije ekonomije za budućnost.
Činjenica 6: Religija je važan deo života u Saudijskoj Arabiji
U Saudijskoj Arabiji, samo muslimanima je dozvoljeno da uđu u sveti grad Meku, gde se milioni muslimana iz celog sveta godišnje okupljaju na hadž hodočašće, centralni stub islamske prakse.
Dodatno, zakoni o državljanstvu Saudijske Arabije odražavaju njen jak islamski identitet. Nemuslimani nisu pogodni za državljanstvo. Ova verska ekskluzivnost naglašava važnost islama u oblikovanju nacionalnog identiteta i politika, utičući na sve od pravnih okvira do društvenih normi.
Činjenica 7: Saudijska Arabija ima 4 UNESCO lokaliteta svetskog nasleđa
Jedan od najznačajnijih lokaliteta je Al-Hijr (Madain Salih), prvi lokalitet svetskog nasleđa u Saudijskoj Arabiji, priznat 2008. godine. Ovaj drevni grad je nekada bio glavni trgovinski centar Nabatejskog kraljevstva i odlikuje se dobro očuvanim grobnicama usečenim u stenu i složenim fasadama uklesanim u peškarove litice.
Drugi značajan lokalitet je At-Turaif okrug u ad-Dir’iyah, originalno sedište saudijske kraljevske porodice i rodno mesto saudijske države. Nalazi se blizu Rijada, poznat je po svojoj prepoznatljivoj Najdi arhitekturi i igrao je ključnu ulogu u istoriji Arapskog poluostrva.
Istorijska Džeda, kapija Meke, je još jedan UNESCO lokalitet, priznat po svojoj jedinstvenog spoju arhitektonskih stilova i svojoj istorijskoj važnosti kao glavni lučki grad na Crvenom moru, koji služi kao kapija za muslimanske hodočasnike koji putuju u Meku.
Konačno, Stenske umetnosti u regionu Hail uključuje drevne gravure i petroglifi koji datiraju hiljadama godina unazad, pružajući uvid u živote i verovanja ranih stanovnika Arapskog poluostrva.
Činjenica 8: U Saudijskoj Arabiji je počela gradnja najviše zgrade
U Saudijskoj Arabiji, gradnja onog što je planirano da bude najviša zgrada na svetu, Džeda kula (ranije poznata kao Kraljevska kula), ambiciozan je projekat koji je privukao značajnu pažnju. Sa očekivanom visinom od preko 1.000 metara (približno 3.280 stopa), Džeda kula će prevazići trenutno najvišu zgradu, Burj Khalifa u Dubaiju.
Izuzetan aspekt ovog projekta je što ga gradi saudijska grupa Binladin, velika građevinska firma u vlasništvu porodice Osama bin Ladena. Uprkos zloglasnoj vezi, porodica Binladin je dugo jedna od najistaknutijih poslovnih porodica u Saudijskoj Arabiji, duboko uključena u mnoge od najvećih građevinskih projekata zemlje.
Činjenica 9: Saudijska Arabija se ponosi najvećim tržištem kamila na svetu
Kamile su bile integralni deo arapskog života vekovima, služeći kao esencijalan transport i saputnici u pustinji.
Pored svojih tradicionalnih uloga, kamile nastavljaju da igraju vitalnu ulogu u saudijskom životu danas. Tržišta kamila su živi centri trgovine, gde se ove životinje kupuju i prodaju za svrhe koje se kreću od trka do uzgoja. Dodatno, meso kamile je tradicionalna hrana u Saudijskoj Arabiji, cenjeno zbog svog jedinstvenog ukusa i kulturne vrednosti. Često se priprema u različitim jelima, posebno tokom posebnih prilika i gozbi, nastavljajući dugogodišnju kulinarsku tradiciju u zemlji.
Činjenica 10: Fosili divovskih gljiva pronađeni u Saudijskoj Arabiji
U Saudijskoj Arabiji su učinjena fascinantna fosilna otkrića, uključujući ostatke divovskih gljiva. Ovi fosili, pronađeni u sedimentnim stenovitim formacijama zemlje, datiraju oko 480 miliona godina, tokom kasnog kambrijskog perioda.
Otkriće ovih drevnih gljiva pruža vredne uvide u rane oblike života koji su postojali mnogo pre dinosaurusa. Veličina i struktura ovih divovskih gljiva ukazuju na potpuno drugačiji ekosistem u poređenju sa današnjim svetom, sugerirajući raznovrsniji spektar pretistorijskih života.
Published August 18, 2024 • 10m to read
