მონღოლეთის შესახებ 10 საინტერესო ფაქტი

მონღოლეთის შესახებ სწრაფი ფაქტები:

• მოსახლეობა: დაახლოებით 3.3 მილიონი ადამიანი.
• დედაქალაქი: ულანბატორი.
• ოფიციალური ენა: მონღოლური.
• ვალუტა: მონღოლური თუგრიკი.
• მთავრობა: საპარლამენტო რესპუბლიკა.
• მთავარი რელიგია: ბუდიზმი.
• გეოგრაფია: ხმელეთით შემოზღუდული ქვეყანა აღმოსავლეთ აზიაში, რომელიც ესაზღვრება რუსეთს და ჩინეთს, ხასიათდება ვრცელი ველებითა და უდაბნო რეგიონებით.

ფაქტი 1: მონღოლეთში მოსახლეობის დაახლოებით მეოთხედი ჯერ კიდევ მომთაბარეა

მონღოლეთში მოსახლეობის დაახლოებით მეოთხედი ჯერ კიდევ მომთაბარის ცხოვრებას ეწევა. ეს მომთაბარე ოჯახები ვრცელ ღია ველებზე თავიანთ ცხოველებთან ერთად მოძრაობენ, ეძებენ ახალ ბალახსა და წყალს თავიანთი პირუტყვისათვის. ეს ცხოვრების წესი მონღოლური კულტურის ნაწილია წარმოებიდანვე, და მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანა თანამედროვდება, ბევრი ჯერ კიდევ აირჩევს ამ ცხოვრების წესს, ატარებს მიწასთან და თავისი მემკვიდრეობასთან კავშირს.

ფაქტი 2: ჩინგიზ ხანის მონღოლური იმპერია ადამიანთა ისტორიაში ყველაზე დიდი იმპერიაა

ჩინგიზ ხანის მონღოლური იმპერია ადამიანთა ისტორიაში ყველაზე დიდ იმპერიად ითვლება. თავის აყვავების პერიოდში XIII საუკუნის დასაწყისში, იგი მოიცავდა ვრცელ ტერიტორიებს აზიაში, ევროპასა და ახლო აღმოსავლეთში, მსოფლიოს ხმელეთის დაახლოებით 22%-ს და მნიშვნელოვან გავლენას ახდენდა უამრავ კულტურაზე და ცივილიზაციაზე. ჩინგიზ ხანის სამხედრო უნარმა, ინოვაციური ტაქტიკამ და სტრატეგიულმა ლიდერობამ ხელი შეუწყო იმპერიის სწრაფ გაფართოებას, დატოვა უშლელი კვალი მსოფლიო ისტორიაში.

მათმა სამხედრო კამპანიებმა გამოიწვია რამდენიმე დიდი იმპერიისა და ქვეყნის დაპყრობა და შემდგომი დასუსტება, მათ შორის აზიასა და ევროპაში. მონღოლური იმპერიის ძლიერმა ძალებმა, რომლებიც ხასიათდებოდნენ სწრაფი საჯდომიითა და სტრატეგიული ბრძენებით, სერიოზული გამოწვევები შეუქმნეს იმ დროის ყველაზე ძლიერ ქვეყნებსაც კი.

ფაქტი 3: მონღოლეთის დედაქალაქი მსოფლიოში ყველაზე ცივი დედაქალაქია

მონღოლეთის დედაქალაქი, ულანბატორი, მსოფლიოში ყველაზე ცივი დედაქალაქის სტატუსს ფლობს. ქვეყნის გულში მდებარე, ულანბატორი განიცდის ექსტრემალურ ტემპერატურებს, მკაცრი ცივი ზამთრებითა და შედარებით მოკლე, რბილი ზაფხულებით. ქალაქის მაღალი ზღვის დონიდან სიმაღლე, კონტინენტური კლიმატით ერთად და სიბირის ცივ ჰაერის მასებთან სიახლოვე, წვლილს შეაქვს მის ყინვიან ზამთრის ტემპერატურებში, რაც ხშირად ცივ ნულამდე ეცემა. ტემპერატურა შეიძლება -30°C (-22°F) ან კიდევ უფრო დაბალ დონემდე დავარდეს ზამთრის თვეებში, რაც მისი მოსახლეობისთვის უნიკალურ და რთულ გარემოს ქმნის.

ფაქტი 4: მონღოლეთს წელიწადში დაახლოებით 260 დღე ნათელი ცა აქვს

მონღოლეთს წელიწადში დაახლოებით 260 დღე ნათელი ცა აქვს, რაც საშუალებას იძლევა მისი უხეში პეიზაღების, ვრცელი ველების და ვეისფერი მთების თვალწარმტაცი ხედვისა. ნათელი დღეების ეს სიფრავლე იძლევა განსაკუთრებულ ვარსკვლავების დაკვირვების შესაძლებლობებს და ამჩნევს ქვეყნის ბუნებრივ სილამაზეს მის მთელ დიდებაში. იქნება ეს გობის უდაბნოს განვრცობილი კვლევა თუ რეტირებული ველური ბუნების გზაუბნობა, ვიზიტორებსა და ადგილობრივებს ხშირად შეუძლიათ ისიამოვნონ მონღოლეთის განსაცვიფრებელი პეიზაღების ხელუხლებელი ხედვებით მის ვრცელ ლაჟვარდისფერ ცაზე.

ფაქტი 5: გობის უდაბნო აზიაში ყველაზე დიდი უდაბნოა

გობის უდაბნო აზიაში ყველაზე დიდ უდაბნოდ არის ცნობილი, რომელიც გამოირჩევა ღონიერი ნაწყვეტების ვრცელი გავრცელებითა და უნიკალური გეოგრაფიული მახასიათებლებით. ჩრდილოეთ ჩინეთსა და სამხრეთ მონღოლეთზე გავრცელებული, ეს მრავალფეროვანი უდაბნო მოიცავს დაახლოებით 1.3 მილიონი კვადრატული კილომეტრის (500,000 კვადრატული მილის) ფართობს. მიუხედავად მისი მკაცრი და უვითარბუნო პირობებისა, გობის უდაბნო სახლია მრავალფეროვანი ეკოსისტემებისა, უძველესი ნაშთებისა და მომთაბარე თემებისთვის, რაც მას ვენონების, მკვლევარებისა და ბუნების მოყვარულებისთვის ერთ-ერთ მომხიბვლელ დანიშნულების ადგილად აქცევს.

ფაქტი 6: მონღოლეთში ცხენების რაოდენობა ადამიანებზე რამდენჯერმე მეტია

მონღოლეთში ცხენების რაოდენობა ადამიანთა მოსახლეობას რამდენჯერმე აღემატება. მომთაბარე კულტურასთან ღრმად შეჯერებული გრძელი ისტორიით, ცხენები სასიცოცხლო როლს თამაშობენ მონღოლელების ყოველდღიურ ცხოვრებასა და ტრადიციებში. შეფასებით, ქვეყნის ადამიანი მცხოვრებლებზე რამდენჯერმე მეტი, ეს მტკიცე და ამტანი ცხოველები შეუცვლელია ტრანსპორტის, მწყემსობისა და კულტურული პრაქტიკისთვის ვრცელ მონღოლურ ველებზე. მათი სიჭარბე ხაზს უსვამს მონღოლ ხალხსა და მათ ცხენოსნულ კომპანიონებს შორის მუდმივ კავშირს.

ფაქტი 7: მონღოლეთში არსებობს არწივის ნადირობის ფესტივალი

მონღოლეთი ატარებს ყოველწლიურ არწივის ნადირობის ფესტივალს, რომელიც აღნიშნავს არწივის ნადირობის უძველეს ტრადიციას, რომელსაც დასავლეთ მონღოლეთის ყაზახი მომთაბარები ასრულებენ. ამ მომხიბვლელი ფესტივალის დროს, გამოცდილი მონადირეები, რომლებსაც “ბურქიტში” ეწოდებათ, აჩვენებენ თავიანთ ექსპერტობას ოქროსფერი არწივების ვარჯიშსა და მართვაში. მნახველები იყრიან თავს, რომ იყვნენ მაღელვებელი შეჯიბრის მოწმეები, მათ შორის არწივის ფრენებისა, სიჩქარის გამოცდებისა და მოქნილობის ტესტებისა, რაც ყველა მატყუებული ხაზს უსვამს მონადირეებსა და მათ შესანიშნავ ფრინველ კომპანიონებს შორის აღსანიშნავ კავშირს. მაღელვებელი შეჯიბრის გარდა, არწივის ნადირობის ფესტივალი მძლავრობას გასცემს მონღოლეთის ხალხის ღირებული კულტურული მემკვიდრეობისა და მომთაბარე ცხოვრების წესისა.

შენიშვნა: თუ ქვეყნის ვიზიტს გეგმავთ, გაიგეთ, თუ გჭირდებათ საერთაშორისო მართვის მოწმობა მონღოლეთში ვაჭრობისთვის.

ფაქტი 8: ზამთარში ნაყინის ჭამა ჩვეულებაა

მონღოლეთში, უნიკალური ტრადიცია ადგილობრივებს ზამთრის თვეებში ნაყინს აცურებებინებს, მიუხედავად მკაცრი და გაშინული ტემპერატურებისა. სეზონის ცივის ჩახუტება, მონღოლელები ცივ საზეიმო საკვებს როგორც უყვარელი ზამთრის დელიკატესს ისიამოვნებენ, რაც ცხარე უთოვლი ცივისგან კონტრასტს ანიჭებს. არსებობს თეორია, რომ მონღოლებმა გამოიგონეს ნაყინი. მოწინასწარე ღორღების ღია განკერილებსა ატარებდნენ კრემს, რომელიც ისწავლებოდა მგზავრობისას და წყინწყინწდებოდა, ამით ნაყინს ამზადებდნენ.

ფაქტი 9: მონღოლეთს თავისი ოლიმპიური თამაშები აქვს

მონღოლეთი ატარებს ოლიმპიური თამაშების საკუთარ ვერსიას, რომელსაც ნაადამის ფესტივალი ჰქვია. ეს ფესტივალი, რომელიც ღრმად არის ჩაღრმავებული მონღოლურ კულტურაში, შეიცავს ტრადიციულ შეჯიბრებებს, რომლებიც ჩვენებენ მომთაბარე მეომრების უნარებს. ნაადამის სამი მთავარი მოვლენაა: ჭიდაობა, ცხენოსნობა და მშვილდოსნობა. ჭიდაობა, რომელსაც “ბოხი” ეწოდება, განსაკუთრებულად იპატივება, მონაწილეები გრიგალურ ჩოჩმანობით იკავებენ მკაცრ შეჭიდებულ მატჩებს, რომლებიც მოითხოვს ძალას, მოქნილობას და სტრატეგიას. ცხენოსნობა კიდევ ერთი მთავარი ღონისძიებაა, გამოცდილი მხედრები მართავენ თავიანთ ცხენებს ვრცელ მანძილზე აღფრთოვანებულ რბოლებში მონღოლური ველის გარშემო. მშვილდოსნობა ასრულებს ზეიმობას, მონაწილეები აჩვენებენ თავიანთ სიზუსტეს და ზუსტობას მშვილდითა და ისრით.

ფაქტი 10: მეორე მსოფლიო ომის დროს მონღოლეთმა სსსრ-ს მოსახლეობის მაჩვენებლით ყველაზე მეტი ჰუმანიტარული დახმარება გაუწია

მეორე მსოფლიო ომის დროს მონღოლეთმა სოვეტურ კავშირს მნიშვნელოვანი ჰუმანიტარული დახმარება გაუწია, რაც მას მოსახლეობის მაჩვენებლით ერთ-ერთ ყველაზე დიდ წვლის შემტანად აქცევს. მიუხედავად იმ დროს შედარებით მცირე მოსახლეობისა, მონღოლეთის დახმარება მნიშვნელოვანი იყო. ზუსტი ციფრები იცვლება, მაგრამ შეფასებით მონღოლეთმა დაახლოებით 5 მილიონი თუგრიკი (იმ დროს მონღოლური ვალუტა) შეწირა სოვეტურ ომის ჯანყში. გარდა ამისა, მონღოლეთმა გაგზავნა სამედიცინო მასალები, ტანსაცმელი და სხვა აუცილებელი საქონელი. უფრო მეტიც, მონღოლეთმა შესწირა 400,000-ზე მეტი პირუტყვი, მათ შორის ცხენები, აქლემები, ცხვარი და რქოსანი საქონელი, სოვეტური არმიის მხარდასაჭერად. ეს დახმარება კრიტიკული იყო სოვეტური კავშირისთვის, განსაკუთრებით აღმოსავლეთის ფრონტზე მკაცრ ზამთრებში. მონღოლეთის საუცხოო წვლილი ემსახურება მისი მტკიცე მხარდაჭერის მაგალითს თავისი მოკავშირისადმი მსოფლიო ისტორიის კრიტიკულ პერიოდში.