Γρήγορα γεγονότα για το Τατζικιστάν:
- Πληθυσμός: Περίπου 9,5 εκατομμύρια άνθρωποι.
- Επίσημη γλώσσα: Τατζίκ.
- Πρωτεύουσα: Ντουσάμπε.
- Νόμισμα: Σομόνι Τατζικιστάν.
- Κυβέρνηση: Δημοκρατία με προεδρικό σύστημα.
- Κύρια θρησκεία: Ισλάμ.
- Γεωγραφία: Χώρα χωρίς ακτές στην Κεντρική Ασία, που συνορεύει με το Αφγανιστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν και την Κίνα.
Γεγονός 1: Περίπου το 90% του Τατζικιστάν είναι ορεινό
Το Τατζικιστάν είναι κυρίως ορεινό, με περίπου το 90% της επικράτειάς του να καλύπτεται από βουνά. Επιπλέον, περίπου το μισό της χερσαίας έκτασης της χώρας βρίσκεται πάνω από 3.000 μέτρα (9.800 πόδια) πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτή η τραχιά τοπογραφία χαρακτηρίζεται από τις υψηλές κορυφές των οροσειρών Παμίρ και Αλάι, κερδίζοντας στο Τατζικιστάν το παρατσούκλι “η Στέγη του Κόσμου”. Το ορεινό ανάγλυφο έχει σημαντικό αντίκτυπο στο κλίμα της χώρας, τη βιοποικιλότητα και την πολιτιστική κληρονομιά, καθιστώντας την έναν συναρπαστικό προορισμό για τους περιπετειώδεις, τους λάτρεις της φύσης και τους πολιτιστικούς εξερευνητές.

Γεγονός 2: Το όνομα της πρωτεύουσας μεταφράζεται ως Δευτέρα
Το όνομα προέρχεται από την περσική λέξη “du” που σημαίνει “δύο” και “shanbe” που σημαίνει “ημέρα”. Ο θρύλος λέει ότι η πόλη ήταν αρχικά ένα μικρό χωριό που είχε αγορά μόνο τη Δευτέρα. Με την πάροδο του χρόνου, το χωριό εξελίχθηκε σε πόλη, και το όνομα “Ντουσάμπε” έμεινε, αντανακλώντας τις ταπεινές του αρχές ως εμπορική πόλη. Γιατί είναι η δεύτερη ημέρα η Δευτέρα; Έτσι θεωρείται στον ισλαμικό κόσμο – η Κυριακή είναι η πρώτη ημέρα της εβδομάδας και το Σάββατο είναι η τελευταία.
Η Ντουσάμπε, η πρωτεύουσα του Τατζικιστάν, ξεκίνησε ως ένα μικρό εμπορικό χωριό κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού. Αναπτύχθηκε κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα υπό την κυριαρχία της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και επεκτάθηκε περαιτέρω κατά τη σοβιετική εποχή, γινόμενη βιομηχανικό και διοικητικό κέντρο. Αφού το Τατζικιστάν απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1991, η Ντουσάμπε έγινε η πρωτεύουσα και συνέχισε να αναπτύσσεται, συνδυάζοντας τις δομές της σοβιετικής εποχής με σύγχρονες ανέσεις. Σήμερα, λειτουργεί ως το πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του Τατζικιστάν.
Γεγονός 3: Στο Τατζικιστάν υπάρχει μια λίμνη που πήρε το όνομά της από τον Μέγα Αλέξανδρο
Στο Τατζικιστάν, υπάρχει μια λίμνη που ονομάζεται Ισκαντερκούλ, που μεταφράζεται ως “Λίμνη του Αλεξάνδρου” στα ελληνικά. Ο θρύλος λέει ότι ο Μέγας Αλέξανδρος, ο αρχαίος Έλληνας κατακτητής, πέρασε από την περιοχή κατά τις στρατιωτικές του εκστρατείες στην Κεντρική Ασία, και η λίμνη πήρε το όνομά της προς τιμήν του. Η Ισκαντερκούλ βρίσκεται στα Βουνά Φαν, προσφέροντας εκπληκτικό τοπίο και λειτουργώντας ως δημοφιλής προορισμός για τουρίστες και λάτρεις των υπαίθριων δραστηριοτήτων.

Γεγονός 4: Το Τατζικιστάν έχει το δεύτερο ψηλότερο φράγμα
Το Φράγμα Νουρέκ του Τατζικιστάν, που ολοκληρώθηκε το 1980, είναι το δεύτερο ψηλότερο φράγμα στον κόσμο με ύψος περίπου 300 μέτρα (984 πόδια). Παίζει κρίσιμο ρόλο στην παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας και την άρδευση στην περιοχή.
Η κατασκευή έχει επίσης ξεκινήσει στο Φράγμα Ρογκούν, το οποίο, όταν ολοκληρωθεί, αναμένεται να ξεπεράσει το Φράγμα Νουρέκ σε ύψος. Το Φράγμα Ρογκούν προβλέπεται να είναι περίπου 335 μέτρα (1.099 πόδια) ψηλό, καθιστώντας το το ψηλότερο φράγμα που έχει κατασκευαστεί ποτέ. Μόλις τεθεί σε λειτουργία, αναμένεται να αυξήσει περαιτέρω την υδροηλεκτρική ικανότητα του Τατζικιστάν και να συμβάλει στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Γεγονός 5: Επίσης, το Τατζικιστάν έχει τον δεύτερο ψηλότερο δρόμο στον κόσμο
Το Τατζικιστάν φιλοξενεί την Αυτοκινητόδρομο Παμίρ, γνωστή και ως M41, που είναι ο δεύτερος ψηλότερος διεθνής δρόμος στον κόσμο. Η αυτοκινητόδρομος διασχίζει τα Βουνά Παμίρ, προσφέροντας εκπληκτική θέα στα βουνά και διασχίζοντας πολυάριθμα περάσματα υψηλού υψομέτρου.
Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα τμήματα της Αυτοκινητοδρόμου Παμίρ είναι το Πέρασμα Ακ-Μπαϊτάλ, που βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 4.655 μέτρα (15.270 πόδια) πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό το καθιστά ένα από τα ψηλότερα περάσματα για οχήματα στον κόσμο, δεύτερο μόνο από το κοντινό Πέρασμα Χουντζεράμπ στα σύνορα Κίνας-Πακιστάν. Η Αυτοκινητόδρομος Παμίρ λειτουργεί ως ζωτικής σημασίας μεταφορική διαδρομή που συνδέει το Τατζικιστάν με γειτονικές χώρες όπως το Κιργιστάν, το Αφγανιστάν και την Κίνα.
Σημείωση: Αν σκοπεύετε να επισκεφθείτε τη χώρα, ελέγξτε αν χρειάζεστε μια Διεθνή Άδεια Οδήγησης στο Τατζικιστάν για να οδηγήσετε.

Γεγονός 6: Υπάρχουν καταστροφικοί σεισμοί στο Τατζικιστάν
Το Τατζικιστάν βρίσκεται σε μια σεισμικά ενεργή περιοχή, και καταστροφικοί σεισμοί έχουν συμβεί στην ιστορία της χώρας. Λόγω της θέσης του κατά μήκος των συνόρων των τεκτονικών πλακών της Ευρασίας και της Ινδίας, το Τατζικιστάν βιώνει συχνή σεισμική δραστηριότητα, καθιστώντας το επιρρεπές σε σεισμούς.
Ένας από τους πιο καταστροφικούς σεισμούς στη σύγχρονη ιστορία του Τατζικιστάν συνέβη στις 10 Ιουλίου 1949. Γνωστός ως σεισμός του Χάιτ, είχε μέγεθος 7,5 και προκάλεσε εκτεταμένη καταστροφή, ιδιαίτερα στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, και πολλά χωριά υπέστησαν σοβαρές ζημιές ή καταστράφηκαν.
Πιο πρόσφατα, στις 7 Δεκεμβρίου 2015, ένας ισχυρός σεισμός μεγέθους 7,2 χτύπησε το νοτιοδυτικό Τατζικιστάν, κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Ο σεισμός προκάλεσε σημαντικές ζημιές σε κτίρια και υποδομές στην πληγείσα περιοχή, με αποτέλεσμα θύματα και εκτοπισμό πληθυσμών.
Γεγονός 7: Το Τατζικιστάν έχει σχεδόν 1000 ποτάμια
Το Τατζικιστάν διασχίζεται από πολυάριθμα ποτάμια, καθιστώντας το μια χώρα πλούσια σε νερό στην Κεντρική Ασία. Ενώ ο ακριβής αριθμός μπορεί να διαφέρει ελαφρώς ανάλογα με τα κριτήρια ταξινόμησης, το Τατζικιστάν εκτιμάται ότι έχει κοντά στα 1.000 ποτάμια που ρέουν μέσα από την επικράτειά του.
Αυτά τα ποτάμια προέρχονται από το ορεινό ανάγλυφο της χώρας, ειδικά τις οροσειρές Παμίρ και Αλάι, και τροφοδοτούνται από παγετώνες, λιωμένο χιόνι και βροχοπτώσεις. Το πιο σημαντικό ποτάμι στο Τατζικιστάν είναι το Άμου Ντάρια, που σχηματίζει μέρος των νότιων συνόρων της χώρας και παίζει κρίσιμο ρόλο στα συστήματα άρδευσης και τη γεωργία της.
Άλλα αξιοσημείωτα ποτάμια στο Τατζικιστάν περιλαμβάνουν τα ποτάμια Βάκς, Παντζ, Κοφαρνιχόν και Ζαραφσόν, μεταξύ πολλών άλλων. Αυτά τα ποτάμια όχι μόνο παρέχουν νερό για πόσιμη χρήση, γεωργία και παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, αλλά συμβάλλουν επίσης στα εκπληκτικά φυσικά τοπία και τη βιοποικιλότητα της χώρας.

Γεγονός 8: Τα εμβάσματα από το εξωτερικό αποτελούν σημαντικό μερίδιο του εισοδήματος της χώρας
Τα εμβάσματα από Τατζίκους που εργάζονται στο εξωτερικό αποτελούν σημαντικό μέρος του εισοδήματος της χώρας, συμβάλλοντας σημαντικά στην οικονομία της. Τα τελευταία χρόνια, τα εμβάσματα αντιπροσωπεύουν περίπου το 25% έως 35% του ΑΕΠ του Τατζικιστάν, καθιστώντας τα ζωτικής σημασίας πηγή εισροών ξένου συναλλάγματος. Το Τατζικιστάν έχει μεγάλη διασπορά, με πολλούς πολίτες του Τατζικιστάν να εργάζονται στη Ρωσία, το Καζακστάν και άλλες χώρες ως μετανάστες εργάτες. Αυτά τα κεφάλαια παίζουν κρίσιμο ρόλο στη στήριξη των νοικοκυριών, τη μείωση της φτώχειας και την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας.
Γεγονός 9: Υπάρχει ένα βουνό από αλάτι στο Τατζικιστάν
Το Τατζικιστάν φιλοξενεί το Αλατούχο Βουνό Σαρικόλ, γνωστό και ως Αλατούχο Βουνό Γιαγκνόμπ. Βρίσκεται στην απομακρυσμένη περιοχή της Κοιλάδας Γιαγκνόμπ, αυτό το φυσικό θαύμα είναι μια από τις μεγαλύτερες αποθέσεις αλατιού στην Κεντρική Ασία. Το βουνό αποτελείται εξολοκλήρου από αλάτι και έχει σχηματιστεί εδώ και εκατομμύρια χρόνια μέσω γεωλογικών διαδικασιών.
Το Αλατούχο Βουνό Σαρικόλ είναι ένα σημαντικό γεωλογικό και πολιτιστικό ορόσημο στο Τατζικιστάν, προσελκύοντας επισκέπτες και ερευνητές. Το αλάτι που εξάγεται από το βουνό έχει χρησιμοποιηθεί για διάφορους σκοπούς καθ’ όλη την ιστορία, συμπεριλαμβανομένων κουλιναρικών, φαρμακευτικών και βιομηχανικών χρήσεων.

Γεγονός 10: Στην αρχαιότητα το Τατζικιστάν ήταν ένα από τα κέντρα του Βουδισμού
Η περιοχή ήταν μέρος της μεγαλύτερης βουδιστικής πολιτιστικής σφαίρας που εκτεινόταν κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού, συνδέοντας την Ινδική υποήπειρο με την Ανατολική και Κεντρική Ασία.
Η στρατηγική θέση του Τατζικιστάν κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού διευκόλυνε τη διάδοση του Βουδισμού στην περιοχή, με πολυάριθμα βουδιστικά μοναστήρια, στούπες και αντικείμενα να βρίσκονται σε όλη την περιοχή. Οι μελετητές πιστεύουν ότι ο Βουδισμός άνθισε στο Τατζικιστάν, ειδικά στις περιοχές που συνορεύουν με το σημερινό Αφγανιστάν και Ουζμπεκιστάν.
Η αρχαία πόλη της Πεντζικέντ, που βρίσκεται στο σημερινό Τατζικιστάν, ήταν ένα από τα μεγάλα κέντρα του Βουδισμού στην περιοχή. Οι ανασκαφές στην Πεντζικέντ έχουν αποκαλύψει βουδιστικούς ναούς, γλυπτά και αντικείμενα, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τη διάδοση και την άσκηση του Βουδισμού στην Κεντρική Ασία κατά την αρχαιότητα.
Ωστόσο, με την άνοδο του Ισλάμ στην περιοχή από τον 7ο αιώνα και μετά, ο Βουδισμός σταδιακά παρήκμασε στο Τατζικιστάν, τελικά γινόμενος μειονοτική θρησκεία.

Published March 16, 2024 • 15m to read