10 фактҳои ҷолиб дар бораи Сенегал

Фактҳои зудӣ дар бораи Сенегал:

• Аҳолӣ: Тақрибан 18.5 миллион нафар.
• Пойтахт: Дакар.
• Забони расмӣ: Фаронсавӣ.
• Забонҳои дигар: Волоф (васеъ сухта мешавад), Пулаар, Серер ва дигар забонҳои маҳаллӣ.
• Асъор: Франки CFA-и Африқои Ғарбӣ (XOF).
• Ҳукумат: Ҷумҳурии президентии ягона.
• Дини асосӣ: Асосан ислом, бо ҷамоатҳои хурди насронӣ ва эътиқодҳои маҳаллӣ.
• Ҷуғрофия: Дар соҳили ғарбии Африқо ҷойгир аст, аз шимол бо Мавритания, аз шарқ бо Малӣ, аз ҷануби шарқӣ бо Гвинея ва аз ҷануби ғарбӣ бо Гвинея-Бисау ҳамсарҳад аст. Кишвар инчунин Гамбияро иҳота мекунад ва қариб анклави пӯшидашуда ташкил медиҳад. Сенегал манзараҳои гуногун дорад, аз ҷумла саванна, заминҳои намнок ва дашти соҳилӣ.

Факти 1: Дар Сенегал 7 сомонаи мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО мавҷуд аст

Рӯйхати дақиқ аз рӯи категория:

Фарҳангӣ (5 сомона):

1. Давраҳои сангии Сенегамбия (2006) – Сомонаи қадимае, ки бо Гамбия муштарак аст ва дорои давраҳои сангӣ ва тепаҳои қабристонӣ мебошад.
2. Дельтаи Салум (2011) – Барои нақши таърихии он дар тиҷорат ва ҳамчун манзараи фарҳангии ташаккулёфта аз ҷониби ҷамоатҳои моҳигирӣ машҳур аст.
3. Ҷазираи Горе (1978) – Барои алоқа бо тиҷорати ғуломони Атлантикӣ ва меъмории муста’мираӣ машҳур аст.
4. Ҷазираи Сент-Луис (2000) – Шаҳри таърихӣ бо меъмории давраи муста’мираӣ, ки дар давраи ҳукмронии муста’мираи Фаронса муҳим буд.
5. Кишвари Бассарӣ: Манзараҳои фарҳангии Бассарӣ, Фула ва Бедик (2012) – Барои манзараҳои фарҳангӣ ва расму русуми анъанавии ҷамоатҳои бумӣ эътироф карда шудааст.

Табиӣ (2 сомона):

1. Ҳифзгоҳи миллии парандагони Ҷуҷ (1981) – Яке аз ҳифзгоҳҳои асосии парандагони ҷаҳон, ки аҳолии зиёди парандагони кӯчандаро дастгирӣ мекунад.
2. Боғи миллии Ниоколо-Коба (1981) – Барои набототи гуногун ва ҳайвонот машҳур аст, аз ҷумла намудҳои дар хатари несторондагӣ, ба монанди шери Африқои Ғарбӣ.

Қайд: Агар шумо ба кишвари асосии машҳуртарин мусобиқаи берун аз роҳ Дакар сафар кардан нақша доред – санҷед, ки оё шумо барои иҷора ва ронандагии мошин дар Сенегал ба Иҷозатномаи Байналмилалии Ронандагӣ ниёз дорӣ.

Факти 2: Сенегал мисоли кишвари демократӣ дар Африқо аст

Сенегал аксар вақт ҳамчун намунаи устувории демократӣ дар Африқо эътироф карда мешавад. Аз соли 1960, вақте ки аз Фаронса истиқлолиятро ба даст овард, Сенегал интиқоли осоишталаби қудратро таҷриба кардааст ва бо набудани кӯдатои ҳарбӣ машҳур аст, ки ин дар минтақа нодир аст. Кишвар аввалин интихоботи бисёрҳизбиашро дар соли 1978 баргузор кард ва интихоботи минбаъда умуман озод ва одилона буданд.

Яке аз лаҳзаҳои муҳими таърихи демократии Сенегал интиқоли осоишталаби қудрат дар соли 2000 буд, вақте ки президенти деринаи Абду Диуф мағлубиятро аз раҳбари мухолифат Абдулайе Уэйд қабул кард. Ин интиқол обрӯи Сенегалро ҳамчун мисоли демократӣ дар қитъа таъкид кард. Манзараи сиёсӣ рақобатпазир аст, бо ҳизбҳои гуногун ва фаъолияти фаъоли шаҳрвандӣ, ва озодии матбуот дар муқоиса бо кишварҳои ҳамсоя нисбатан қавӣ аст.

Факти 3: Дар Сенегал ҷойҳои хуби серфинг мавҷуданд

Дакар, пойтахт, барои серфингҳо ҷойи асосӣ аст, зеро мавҷҳои доимӣ ва гуногунии шикастҳо барои ҳама сатҳҳои маҳорат мувофиқ аст. Яке аз машҳуртарин ҷойҳои серфинг Нгор Райт аст, ки аз филми серфинги соли 1966 Тобистони бепоён машҳур шудааст. Ин шикасти рифи дастии рост наздики ҷазираи Нгор мавҷҳои қудратманд пешниҳод мекунад, алахусус дар моҳҳои зимистонӣ аз ноябр то март, вақте ки мавҷҳо дар пойони худ қарор доранд.

Дигар ҷойҳои маъмули серфинг Соҳили Йофф ва Вакам дар Дакар мебошанд, ки мавҷҳоеро пешниҳод мекунанд, ки ҳам барои серфингҳои муптадӣ ва ҳам пешрафта ҷолиб аст. Дар ҷануб, Попенгин ва Тубаб Диалав ҷойҳои оромтар бо фазои осойиштаанд, ки барои серфингҳое, ки мавҷҳои камтар шулуғ мехоҳанд, идеал мебошанд.

Факти 4: Сенегал иштирокчии фаъоли лоиҳаи Девори Бузурги Сабз аст

Сенегал иштирокчии асосии лоиҳаи Девори Бузурги Сабз аст, ташаббуси ҷаҳпарастонаи бо роҳбарии Африқо барои мубориза бар зидди биёбонзоӣ ва барқарорсозии заминҳои таҳлилрафта дар минтақаи Саҳел. Лоиҳа, ки зиёда аз 20 кишварро аз соҳили ғарб то шарқи Африқо дар бар мегирад, ҳадаф дорад мозаики манзараҳои сабзро эҷод кунад, ҳосилнокии кишоварзӣ ва муқовиматро дар баробари тағирёбии иқлим беҳтар кунад.

Сенегал пешрафти назаррасро, алахусус дар минтақаҳои Ферло ва Тамбакунда ба даст овордааст. Бо коштани дарахтони муқовим ба хушксолӣ аз қабили акасия, Сенегал аллакай ҳазорҳо гектар заминҳои таҳлилрафтаро барқарор кардааст, ки ин барои пешгирии фарсоиши хок, нигоҳ доштани об ва таъмини ҷамоатҳои маҳаллӣ бо захираҳои арзишманд аз қабили камғи арабӣ кӯмак мекунад. Девори Бузурги Сабз на танҳо ҳадафҳои экологиро дастгирӣ мекунад, балки бо эҷоди ҷойҳои корӣ ва беҳтар кардани амнияти ғизоӣ барои ҷамоатҳои деҳот рушди иқтисодиётро низ дастгирӣ мекунад.

Факти 5: Ралли Дакар машҳуртарин ралли дар ҷаҳон аст

Ралли Дакар дар аввал аз Париж, Фаронса то Дакар, Сенегал баргузор мешуд. Аввалин бор дар соли 1978 ташкил карда шуда, ралли зуд обрӯи худро барои мушкилии ҳаддиаш ба даст овард, вақте ки рақибҳо дар саҳроҳои васеъ, тепаҳои рег ва заминҳои душвори Африқои Шимолӣ ва Ғарбӣ роҳ меёфтанд. Ҷойи таъиноти мусобиқа дар Дакар нишонавӣ гардид ва таваҷҷуҳи ҷаҳониро ҷалб кард ва номи чорабиниро илҳом бахшид.

Аммо, бо сабаби нигарониҳои амниятӣ дар минтақаи Саҳел, ралли дар соли 2009 аз Африқо кӯчонида шуд, аввал ба Америкаи Ҷанубӣ ва баъдтар ба Арабистони Саудӣ, ки то ҳол дар онҷо идома меёбад. Гарчанде ки дигар дар Дакар хотима намеёбад, номи ралли ҳоло низ ҳамчун такрими решаҳои африқоиаш боқӣ мемонад ва ҳанӯз ҳам ҳамчун яке аз сахттарин чорабиниҳои варзиши мотор дар саросари ҷаҳон машҳур аст.

Факти 6: Нуқтаи ғарбтарини Африқо дар Сенегал қарор дорад

Нуқтаи ғарбтарини Африқо дар Сенегал, дар Пуэнт дес Алмадиес дар шабҳҷазираи Кейп Верд наздики Дакар ҷойгир аст. Ин аломати ҷуғрофӣ ба самти уқёнуси Атлантик кашида шуда ва ба минтақаҳои маъмули Дакар, аз ҷумла Нгор ва Йофф наздик аст. Пуэнт дес Алмадиес на танҳо барои мавқеи ҷуғрофиаш, балки барои наздикӣ ба пойтахти ҷонноки Сенегал низ муҳим аст ва он ҷойи маъмул барои маҳаллиҳо ва сайёҳон мебошад.

Факти 7: Дар Сенегал кӯле ҳаст, ки баъзан гулобӣ мешавад

Дар Сенегал кӯли Ретба ё Лак Роз (Кӯли Гулобӣ) мавҷуд аст, ки барои ранги зеҳои гулобиаш машҳур аст. Ин кӯл дар масофаи тақрибан 30 километрӣ шимоли Дакар ҷойгир буда, ранги беназираш аз концентратсияи баланди намак ва ҳузури микроорганизми Дуналиелла салина ба вуҷуд меояд, ки дар муҳити шӯр зиндагӣ мекунад ва рангинаи сурхфомро истеҳсол мекунад.

Ранги кӯл вобаста ба фасл ва сатҳи шӯрӣ тағир меёбад, аммо дар фасли хушк (тақрибан аз ноябр то июн) ранги гулобии кӯл яхшида мебошад. Кӯли Ретба барои шӯрии баландаш низ машҳур аст, ки ба Баҳри Мурда монанд аст. Ин ба одамон имкон медиҳад, ки дар сатҳи он осон шино кунанд.

Факти 8: Дар Сенегал ҳар сол тақрибан 1 миллион ҳоҷӣ ҷамъ мешаванд

Ҳар сол тақрибан 1 миллион ҳоҷӣ дар Сенегал барои Магали Туба ҷамъ мешаванд, ки яке аз муҳимтарин чорабиниҳои динии кишвар мебошад. Магал ҳаҷи солонае аст, ки ба иззати Шайх Аҳмаду Бамба, муассиси Бародарии Муридия, яке аз калонтарин фирқаҳои суфии муслимон дар Африқои Ғарбӣ баргузор мешавад. Ҳаҷ дар Туба, шаҳри муқаддаси миёнаи Сенегал, ки дар он Шайх Аҳмаду Бамба дафн шудааст, баргузор мегардад.

Магал ҳам чорабинии динӣ ва ҳам фарҳангӣ аст, ки миллионҳо пайравонро аз Сенегал ва дигар кишварҳо ҷалб мекунад. Ҳоҷиҳо ба Туба омада, дуо мекунанд, эҳтиром мекунанд ва ҳаёт ва таълимоти Шайх Аҳмаду Бамбаро ҷашн мегиранд. Ин чорабинӣ бо маросимҳо, дуоҳо ва хондани матнҳои динӣ тавсиф мешавад ва ба ифодаи муҳими анъанаҳои исломи амиқан решадор дар Сенегал табдил ёфтааст.

Факти 9: Сенегал хонаи баландтарин мӯҷассамаи Африқо аст

Сенегал хонаи Ёдгории Ренессанси Африқо аст, ки баландтарин мӯҷассамаи Африқо мебошад. Дар Дакар, пойтахт ҷойгир буда, мӯҷассама дар баландии таъҷубовари 49 метр (160 фут) истодааст ва баландии умумии он бо пояаш тақрибан 63 метр (207 фут) мерасад.

Дар соли 2010 кушода шуда, ёдгорӣ аз ҷониби меъмори сенегалӣ Пиер Гудиабӣ Атепа тарроҳӣ ва аз ҷониби ширкати кореягиишимолӣ Меарӣ Констракшн сохта шудааст. Он марди ба осмон дароз кардашударо бо зан ва кӯдак дар паҳлӯяш нишон медиҳад, ки рамзи баромадани Африқо аз истеъмор ва роҳи онро ба сӯи пешрафт ва ваҳдат ифода мекунад.

Факти 10: Аввалин филми тамоман африқоӣ дар Сенегал сохта шуд

Аввалин филми тамоман африқоӣ бо номи “La Noire de…” (Духтари Сиёҳ) дар Сенегал дар соли 1966 сохта шуд. Онро Усман Сембен, кинорежиссёри пешқадам, ки аксар вақт “падари кинои африқоӣ” номида мешавад, коргардонӣ кард.

“La Noire de…” филми таърихсози кинои африқоӣ аст ва ҳикояи духтари ҷавони сенегалиро нақл мекунад, ки ба Фаронса мекӯчад то барои оилаи фаронсавӣ кор кунад, аммо бегонагӣ ва истисморро таҷриба мекунад. Филм мавзӯъҳои истеъмор, ҳувият ва мубориза барои шаъни диаспораи африқоиро дар ҷаҳони пас аз истеъмор мепардозад.