1. Homepage
  2.  / 
  3. Blog
  4.  / 
  5. Ливаны тухай 10 сонирхолтой баримт
Ливаны тухай 10 сонирхолтой баримт

Ливаны тухай 10 сонирхолтой баримт

Ливаны тухай товч мэдээлэл:

  • Хүн ам: Ойролцоогоор 6 сая хүн.
  • Нийслэл: Бейрут.
  • Хамгийн том хот: Бейрут.
  • Албан ёсны хэл: Араб хэл.
  • Бусад хэлнүүд: Франц болон англи хэл өргөн хэрэглэгддэг.
  • Валют: Ливаны фунт (LBP).
  • Засгийн газар: Нэгдмэл парламентын бүгд найрамдах улс.
  • Гол шашин: Ислам болон Христийн шашин хоёр том шашин бөгөөд тус бүрт олон янзын шашны урсгал байдаг.
  • Газар зүй: Ойрхи Дорнодод байрладаг бөгөөд хойд болон зүүн талаараа Сири, өмнөд талаараа Израильтай хиллэдэг. Баруун талаараа Газар дундын тэнгистэй хиллэдэг далайн эрэг оршдог.

Баримт 1: Ливан баялаг, эртний түүхтэй

Ливан олон мянган жилийн баялаг, эртний түүхтэй бөгөөд Ойрхи Дорнодын чухал соёл, түүхийн төв болж ирсэн. Газар дундын тэнгисийн сав газар болон Ойрхи Дорнодын уулзвар дээр байрлах Ливаны стратегийн байршил түүхийн туршид олон соёл иргэншил, соёлыг татсан бөгөөд тус бүр нь бүс нутагт өөрийн ул мөрийг үлдээжээ.

Ливаны баялаг түүхийн гол талууд:

  1. Финикийн соёл иргэншил: Ливаныг МЭӨ 3000-64 он хүртэл Ливаны эрэг дагуу цэцэглэн хөгжсөн эртний Финикийн соёл иргэншлийн өлгий гэж ойлгодог. Финикичүүд далайн чадавхи, худалдааны сүлжээ, анхны мэдэгдэж буй цагаан толгойг бүтээснээрээ алдартай байв.
  2. Ромын болон Византийн үе: Ливан Ромын эзэнт гүрэн, дараа нь Византийн эзэнт гүрний нэг хэсэг байсан бөгөөд энэ үед худалдаа, соёл, боловсролын төв болж цэцэглэн хөгжжээ. Баалбек, Тир, Библос зэрэг хотууд Ромын засаглалын үед алдартай болж, гайхамшигтай сүм, театр, дэд бүтцүүд өнөөг хүртэл харагдаж байна.
  3. Исламын үе: Ливаны түүх мөн Исламын байлдан дагуулалт болон дараа нь янз бүрийн Исламын гүрний засаглалын үеийг багтааж, бүс нутгийн соёл, архитектурын өвд хувь нэмэр оруулсан. Триполи, Сидон, Бейрут зэрэг хотууд худалдаа, эрдэм шинжилгээний төв болж чухалчлагдаж байв.
  4. Османы засаглал: Ливан 16-р зуунаас 20-р зууны эхэн хүртэл Османы засаглалын дор байсан. Энэ үе Ливаныг Османы эзэнт гүрэнд нэгтгэж, Турк соёлын нутгийн уламжлал, засаглалд нөлөө үзүүлсэн үе байв.
  5. Орчин үеийн түүх: 20-р зуунд Ливан Францын колонийн засаглал (мандатын үе), 1943 онд тусгаар тогтнол, дараа нь Ливаны иргэний дайн (1975-1990) болон одоо ч үргэлжилж буй геополитикийн сорилтууд зэрэг улс төр, нийгмийн томоохон өөрчлөлтүүдийг туулсан.

Баримт 2: Олон Ливанчууд франц хэл мэддэг

Олон Ливан хүмүүс франц хэлийг сайн мэддэг бөгөөд энэ нь дэлхийн нэгдүгээр дайны дараа Османы эзэнт гүрэн нурсны дараах Францын мандатын засаглалын үеийн Ливан-Францын түүхэн холбоотой холбоотой. 1920-1943 он хүртэл Ливан Францын мандат доор байсан бөгөөд энэ үед франц хэлийг засаг захиргаа, боловсрол, худалдаанд өргөн хэрэглэж байв.

Франц хэл Ливанд араб хэлний хажуугаар хоёр дахь хэл болж, улс орны сургууль, их сургуулиудад заадаг байв. Энэхүү өв олон арван жилийн турш үргэлжилсэн бөгөөд 1943 онд Ливан тусгаар тогтносны дараа ч мөн. Франц хэл дипломат харилцаа, бизнесийн хэлэлцээр, соёлын солилцоонд чухал хэл хэвээр байсан.

Баримт 3: Баалбекийн эртний хот ЮНЕСКО-гийн дурсгалт газар

Баалбекийн эртний хот нь Ливанд байрлах ЮНЕСКО-гийн дэлхийн өвийн дурсгалт газар юм. Энэ нь Бахусын сүм болон Юпитерийн сүм зэрэг том Ромын сүмүүдээрээ алдартай. Эдгээр сүмүүд нь дэлхийн хамгийн том, сайн хадгалагдсан Ромын шашны барилгуудын дунд багтаж, гайхамшигтай архитектур, нарийн чулуун сийлбэрийг харуулдаг.

Эртийн үед Гелиополис гэж нэрлэгддэг байсан Баалбек нь Финикийн нарны бурхан Баалд зориулсан шашны төв байв. Дараа нь чухал Ромын колони болж, Ромын засаглалын дор цэцэглэн хөгжиж, МЭӨ 1-р зуунд барилгын ажил эхэлж, МЭ 3-р зуун хүртэл үргэлжилсэн.

Véronique DaugeCC BY-SA 3.0 IGO, via Wikimedia Commons

Тэмдэглэл: Хэрэв та тус улсад очиж, бие даан аялахаар төлөвлөж байгаа бол танд Ливанд олон улсын жолооны үнэмлэх хэрэгтэй эсэхийг шалгаарай.

Баримт 4: Ливаны нутаг дэвсгэрээс неолитын үеийн суурингууд олдсон

Ливан хүний эртний түүх болон Ойрхи Дорнодын соёл иргэншлийн хөгжлийн тухай үнэ цэнэтэй ойлголт өгөх хэд хэдэн неолитын үеийн суурингуудтай. Олон мянган жилийн өмнөх эдгээр суурингууд Ливаныг эртний соёл, худалдааны замын уулзварын чухал газар болохыг харуулж байна.

Ливаны нутаг дэвсгэрээс олдсон неолитын үеийн зарим алдартай газрууд:

  1. Библос (Жбейл): Библос бол дэлхийн хамгийн эртний тасралтгүй суурьшсан хотуудын нэг бөгөөд МЭӨ 7000-6000 он орчмын неолитын үеийн суурингуудын нотолгоотой. Археологийн малтлагаар неолитын үеийн үлдэгдэл, тэр дундаа чулуун багаж, ваар эдлэл, эртний хөдөө аж ахуй, мал аж ахуйн амьтан гаршуулалтын нотолгоо олджээ.
  2. Телл Небаа Фаур: Бекаа хөндийд байрлах Телл Небаа Фаур нь неолит болон халколитын үе (МЭӨ 6000-4000) хүртэл эргэн очдог археологийн дурсгал юм. Энэ газрын малтлагаар неолитын үеийн байшин, галын зуух, эртний хөдөө аж ахуй болон худалдааны сүлжээг илтгэх олдворууд олджээ.
  3. Телл эль-Керх: Сидон (Сайда)-ы ойролцоо байрлах Телл эль-Керх нь неолит болон хүрэл зэвсгийн үеийн үлдэгдэл илрүүлсэн эртний толгод (довон) юм. Энэ нь өмнөд Ливаны неолитын үеийн эртний суурьшлын хэв маяг, оршуулгын зан үйл, технологийн дэвшлийн нотолгоо өгдөг.
  4. Телл эль-Бурак: Тир (Сур)-ын ойролцоо байрлах Телл эль-Бурак нь неолит болон дараагийн хүрэл зэвсгийн үеийн давхаргатай өөр нэг чухал археологийн дурсгал юм. Малтлагаар ваар эдлэл, багаж, архитектурын үлдэгдэл зэрэг олдворууд олж, далайн эргийн Ливаны эртний амьдралын хэв маяг, соёлын харилцааг тодруулж байна.

Баримт 5: Ливанд дарс үйлдвэрлэх уламжлал маш эртнээс хойш хэвээр байна

Ливаны дарс үйлдвэрлэх уламжлал олон мянган жил үргэлжилж, Финикийн соёл иргэншлийн эртний түүхэнд гүн суурьтай. Далайн худалдаа, соёлын нөлөөллөөрөө алдартай Финикичүүд Ливаны далайн эргийн бүс нутагт усан үзмийн талбай тариалж, усан үзмийн тариалалт, дарс хийх дэвшилтэт арга техникийг хөгжүүлжээ. Энэхүү эртний мэдлэг туршлага Ливаны дарсыг Газар дундын тэнгис даяар экспортлох боломжийг олгож, Ливаныг дэлхийн хамгийн эртний дарс үйлдвэрлэгч бүс нутгуудын нэг болгожээ.

Түүхийн туршид Ромын үеэс дундад зууны үе, орчин үе хүртэл Ливаны дарсны салбар геополитикийн өөрчлөлт, эдийн засгийн өөрчлөлтийн нөлөөгөөр цэцэглэн хөгжих болон уналтын үеийг туулж ирсэн. Ромын эзлэн түрэмгийлэл Ливаны усан үзмийн тариалалтын арга барилыг улам дээшлүүлж, шинэ усан үзмийн сорт нэвтрүүлж, дарс хийх аргыг боловсронгуй болгож, бүс нутгийн дарс хийх уламжлалыг үргэлжлүүлэн хэлбэржүүлжээ.

…your local connection, (CC BY-NC-SA 2.0)

Баримт 6: Ливанчууд баярыг маш их хайрладаг

Ливанчууд баяр ёслолыг гүн хүндэтгэдэг бөгөөд энэ нь тэдний соёл, нийгмийн амьдралд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Ливаны баярууд олон янз бөгөөд улс орны шашин, соёлын олон янз байдлыг тусгаж, янз бүрийн шашин, угсаатны бүлгүүдийн уламжлалыг хослуулан тэмдэглэдэг.

Лалын шашинтнуудын Ораза байрам, Курбан байрам, Христийн шашинтнуудын Зул сарын баяр, Улаан өндөгний баяр зэрэг томоохон шашны баяруудын үеэр Ливаны гэр бүлүүд цуглаж найр наадам, цуглаан, шашны ёслолоор тэмдэглэдэг. Эдгээр баярууд олон нийтийн сэтгэл санаа, өглөг чанарын мэдрэмжээр тэмдэглэгддэг бөгөөд хүмүүс ихэвчлэн найз нөхөд, хамаатан садандаа очиж мэндчилгээ солилцож, уламжлалт хоол хуваалцдаг.

11-р сарын 22-ны Ливаны тусгаар тогтнолын өдөр, 5-р сарын 1-ний Хөдөлмөрийн баяр зэрэг иргэний баярыг ч үндэсний бахархалтайгаар, дурсгалын арга хэмжээгээр тэмдэглэдэг. Эдгээр тохиолдлууд ихэвчлэн Ливаны түүх, амжилтыг онцлон харуулсан жагсаал, салют, соёлын тоглолт зэрэг арга хэмжээг багтаадаг.

Баримт 7: Ливаны төрийн далбаанд хуш мод байдаг

Хуш мод олон зуун жилийн турш Ливаны үндэсний өвөрмөц байдлын тууштай бэлгэдэл байж ирсэн бөгөөд тэсвэр тэвчээр, удаан наслалт, Ливаны уулын байгалийн гоо сайханыг илэрхийлдэг. Төрийн далбаа нь гурван хэвтээ зураастай: дээд болон доод хэсэгт өргөн улаан зураас, дунд хэсэгт нарийн цагаан зураастай. Цагаан зурааснуудын төвд ногоон хуш мод (Cedrus libani) байрлаж, ногоон хэлхээгээр хүрээлэгдсэн байдаг.

Хуш мод Ливанд чухал түүхэн, соёлын ач холбогдолтой. Энэ нь хүч чадал, хөгжил цэцэглэлтийн бэлгэдэл болгон эртний бичвэр, судрууд, тэр дундаа Библид дурдагдсан. Ливан гэдэг нэрээсээ гаралтай эртний далайн соёл иргэншил болох Финикичүүд ч гэсэн усан онгоц барих, барилга угсралтанд маш үнэтэй байсан модоор хуш модыг хүндэтгэж байв.

Haidar AlmoqdadCC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Баримт 8: Ливаныг Библид олон арван удаа дурдсан

Ливаныг Хуучин Гэрээ (Еврей Библи) болон Шинэ Гэрээ гэсэн Библийн аль алинд олон удаа дурдсан байдаг. Эдгээр дурдлага Ливаны газар зүйн ач холбогдол, байгалийн баялаг, эртний Израильчууд болон хөрш соёл иргэншлүүдтэй харилцааг онцолсон байдаг.

Хуучин Гэрээнд:

  1. Ливаны хуш мод: Ливаныг ихэвчлэн чанар сайтай, шашны сүм, ордон, хөлөг онгоц барихад ашиглагддаг хуш модтой холбож дурддаг. Мэргэн чанараараа алдартай хаан Соломон Иерусалимын анхны сүм (1 Хаадууд 5:6-10) зэрэг барилгын төслүүдэд хуш мод Ливанаас импортолж байсан гэж үздэг.
  2. Газар зүйн дурдлага: Ливаныг ихэвчлэн янз бүрийн түүхэн яриа, яруу найргийн хэсгүүдэд газар зүйн хил хязгаар эсвэл тэмдэглэл болгон дурддаг. Жишээлбэл, Ливаныг Хермон уултай холбож (Дээрэмчин 3:8-9), үржил шим, гоо сайханы бэлгэдэл болгон дурдсан (Дууны дуу 4:8).
  3. Түүхэн нөхцөл байдал: Эртний Израильчууд болон Ливанд амьдарч байсан Финикич, Канаанчууд зэрэг хөрш ард түмнүүдтэй харилцааг түүхэн түүх, эш үзүүлэгчдийн бичвэрүүдэд дүрсэлсэн байдаг.

Шинэ Гэрээнд:

  1. Газар зүйн дурдлага: Ливаныг Есүс Христийн үйл ажиллагаа, аялалын хүрээнд дурдаж, Ромын үеийн Ливаны оршин тогтнохыг бүс нутгийн мэдлэгийг илтгэдэг.
  2. Бэлгэдэл дурдлага: Ливаны байгалийн гоо сайхан, соёлын ач холбогдлын дүр төрх Шинэ Гэрээнд сүнслэг сургаал, эш үзүүлэгчдийн үзэглэлийг дамжуулахад зүйрлэлээр ашиглагдсаар байдаг.

Баримт 9: Ливаны хүн амын дийлэнх нь янз бүрийн чиглэлийн Ислам шашин шүтдэг арабчууд

Тус улс угсаатны хувьд голдуу араб үндэстэн боловч Ливаны хүн ам хэд хэдэн шашны нийгэмлэгээс бүрддэг бөгөөд тус бүр нь улс орны баялаг нийгмийн эсэгний хэсэг болж байгааг тэмдэглэх нь чухал.

Ислам шашин нь Ливанд шүтдэг гол шашнуудын нэг бөгөөд сүүлийн үеийн тооцоогоор лалын шашинтнууд хүн амын ойролцоогоор 54 хувийг эзэлдэг. Лалын шашинтны нийгэмлэгт Сунни Ислам, Шиа Ислам (арван хоёр имамын болон Исмайли), жижиг Алави, Друз нийгэмлэгүүд зэрэг янз бүрийн шашны урсгал, чиглэл байдаг.

Сунни лалын шашинтнууд Ливаны хамгийн том лалын шашны урсгал бөгөөд дараа нь Шиа лалын шашинтнууд байна. Шиа хүн ам дэлхийн хамгийн том Шиа урсгал болох арван хоёр Шиа Исламын дагалдагчид болон Исмайли, Алави зэрэг жижиг нийгэмлэгүүдийг багтаадаг.

hectorlo, (CC BY-NC-ND 2.0)

Баримт 10: Ливанчууд маш их тамхи татдаг

Тус улс тамхи татах соёлтой бөгөөд энэ нь тамхи болон уламжлалт усан лууль (аргилэ эсвэл шиша) аль алиныг хамардаг. Тамхи татах нь ихэвчлэн нийгмийн үйл ажиллагаа бөгөөд кафе, ресторанууд хүмүүст цуглаж хамтдаа тамхи татах орон зай олгодог.

Ливанд тамхи татах түвшин өндөр байгаагийн шалтгаан олон талт бөгөөд соёлын хэм хэмжээ, нийгмийн хүлээн зөвшөөрөл, түүхэн чиг хандлага зэрэг багтана.

Apply
Please type your email in the field below and click "Subscribe"
Subscribe and get full instructions about the obtaining and using of International Driving License, as well as advice for drivers abroad